Dosya İndir

Panama Kanalı

Panama Kanalı Atlas (Atlantik) Okyanusu ile Büyük (Pasifik) Okyanus’u birbirine bağlar. Bu kanal bir okyanustan diğerine gemilerle geçmenin en kestirme yoludur. Eğer bu kanal yapılmamış olsaydı, gemiler binlerce kilometrelik deniz yolunu kat ederek Güney Amerika’nın güney ucundaki Macellan Boğazı’nı geçmek zorunda kalacaklardı. Bu ise çok büyük zaman ve enerji kaybı demekti. Yapay bir kanal olan Panama Kanalı’nın deniz seviyesinden yüksekliği 26 metredir. Gemilerin bu yüksekliği aşmaları mümkün olmadığına göre bir okyanustan diğerine geçmelerini sağlayan sistem acaba nasıl çalışlmaktadır?

Aşağıdaki  resimlerde gösterildiği gibi farklı seviyedeki su kütleleri arasında ulaşımı sağlamak için suyun boşalacağı yöne doğru havuz kapağı açılır ve gemi havuzun içine girdikten sonra kapak kapanır. Akarsuyun geliş kapağı açık, boşaltma kapağı kapalı olduğu için su havuzu doldurur ve gemi bir sonraki havuz seviyesine kadar yükselir. Gemi ikinci havuza geçtikten sonra bu havuzun su çıkış kapağı kapatılır. Bu havuzun su giriş kapağının açılmasıyla gemi, alınan su seviyesiyle birlikte bir sonraki havuz seviyesine kadar yükselir.

Aynı işlem üçüncü havuzda da yapılarak geminin karşı tarafa geçmesi sağlanır. ki şeritli ve her fleritte üç havuz bulunan kanalda, havuzların suyu sırayla yükseltilerek gemilerin deniz seviyesinden 26 metre yükseğe çıkartılması sağlanır. Bu şekilde yükseğe çıkan gemiler Panama kıstağından geçerek diğer tarafın deniz seviyesinde yol al›r. Böylece deniz suyu, bir asansör görevi yapmış lolur.

Eleştirel Düşünme

• Kanalı meydana getiren havuzlardaki su hareketi Pascal Prensibi’ne göre nasıl açıklanır?

• Geminin suya batan kısmının hacminin havuzdaki su miktarına göre değişip değişmediği

hakkında neler söylenebilir?

Panama Kanalı ve Gatun Kapıları

Panama Kanalı 77 kilometre uzunluğuyla dünyanın insan eliyle yapılmış en uzun kanalıdır. Orta Amerika'nın en güney ülkesi Panama topraklarında yer alır ve Atlantik Okyanusu ile Büyük Okyanusu birbirine bağlar. Kanalın yapımıtarihin en büyük ve en zor mühendislik projelerinden biri olmuştur.

15 Ağustos 1914'de resmi açılışıı 1.Dünya Savaşı'nın başlangıcına denk düşmesi yüzündenmütevazi bir şekilde yapılan Panama Kanalı'nıniki büyük geçişinden biri Gatun Kapıları'dır. Gemiler bu kapılarda üç aşamalı bir şekilde26 metre kadar yukarı çıkartılır veya aşağıya indirilir. Her kapı bölmesi 33.5 metre genişliğinde ve 306 metre uzunluğundadır.Üç kapıdan oluşan Gatun geçişinin toplam uzunluğu 1.9km'dir.Amerikan hükümetine 375 milyon dolara malolan kanalbugüne dek en pahalı inşaatlardan biri olma özelliğini halen taşımaktadır.

Kanal üzerinde Gatun Kapıları'na ilave olarak
Pedro Miguel ve Miraflores Kapıları'da bulunmaktadır.