DOSYA İNDİR

Tüm Siniflar Fen Bilimleri Kazanımları
»Başlık:Fen ve Teknoloji 5.6.7.8.sınıf Kazanım Listesi 2012-2013
»Açıklama:Fen ve Teknoloji 5.6.7.8.sınıf Kazanım Listesi 2012-2013
»Kategori:Fen Bilimleri Kazanımları - (Benzer Kayıtları Gör)
»Ekleyen:Selçuk KARPUZ (Eklediği dosyalar:13437 adet) (Ek.tarih:22.9.2012 23:28:34)
»İndirilme
:2489 (Bugün:0)
»Oy verin
:(1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (9) (10)  -- 307 kisi oy verdi. Oy ortalamasi 5
»Paylaş


Lütfen Sizde Dosyalarınızı Paylaşın. (Saniyeler sürer)

 Word'e Aktar | Yazdır |  Yazıcı Dostu | Okunma:34092 

5.SINIF FEN Bilimleri Dersi HEDEF VE KAZANIMLARI

 

5.SINIF FEN Bilimleri Dersi Ünİtelerİ :

1. ÜNİTE :
Canlılar Ve Hayat
2. ÜNİTE :
Madde Ve Değişim

3. ÜNİTE : Fiziksel Olaylar
4. ÜNİTE :
Dünya Ve Evren



1.ÜNİTE :  1. CANLILAR VE HAYAT

 

 1. VÜCUDUMUZ BİLMECESİNİ ÇÖZELİM

 1. Besinlerin Gerekliliği ve Dengeli Beslenme

 1.1. Canlıların yaşamsal faaliyetlerini devam ettirebilmesi için besinlere ihtiyacı olduğunu fark eder.

 1.2. Besin içeriklerinin vücuttaki öncelikli görevlerini belirtir.

 1.3. Besinleri içerdikleri karbonhidrat, protein ve yağ açısından deney yaparak test eder (BSB-1, 15).

 1.4. Vitamin çeşitlerinin en fazla hangi besinlerde bulunduğuna dair bilgi toplar ve sunar (BSB-19, 20, 24).

 1.5. Su ve minerallerin bütün besinlerde bulunduğunu ve düzenleyici görev yaptığını belirtir.

 1.6. Dengeli beslenmeye örnek bir öğün hazırlar (BSB-21).

 1.7. Besinlerin tazeliğinin, temizliğinin ve içerdiği katkı maddelerinin sağlığa etkilerini araştırır ve sunar (BSB-19, 20, 24; FTTÇ-32, 35, 36).

 1.8. Paketlenmiş besinlerin üzerindeki son kullanma tarihinin önemini bilir (FTTÇ-13, 27, 31, 32, 35).

 1.9. Besin çeşitlerinin bilimsel-teknolojik gelişmelere paralel olarak arttığını fark eder (FTTÇ-3, 13, 14, 27, 32, 35).

 2. Besinlerin Sindirimi

 2.1. Besinlerin vücutta kan yolu ile taşındığını belirtir.

 2.2. Besinlerin kana geçebilmesi için küçük parçalara ayrılması gerektiği çıkarımını yapar.

 2.3. Sindirimde görevli yapı ve organların yerini kendi üzerinde ve modelde sırası ile göstererek görevlerini kısaca açıklar.

 2.4. Diş çeşitlerini görevlerine göre model veya kendi ağzında göstererek sindirimdeki görevini fark eder.

 2.5. Diş sağlığı için beslenmeye, temizliğe ve düzenli diş kontrolüne özen gösterir.

 3. Boşaltımda görevli yapı ve organlar

 3.1. Boşaltımda görevli organ ve yapıların yerini, insan modeli üzerinde göstererek görevlerini kısaca açıklar.

 3.2. Boşaltımın görevinin vücudun çeşitli faaliyetleri sonucu oluşan zararlı maddelerin vücut dışına atılması olduğunu belirtir.

 3.3. Boşaltımda böbreklerin dışında artık maddelerin atılmasını sağlayan yapı ve organları sıralar.

 3.4. Böbreklerin sağlığı için nelere dikkat edilmesi gerektiğini araştırır ve sunar (BSB-19, 20, 24).

 4. İnsan ve toplum sağlığına sigara ve alkolün olumsuz etkileri

 4.1. Sigaranın ve alkol kullanımının vücuda verdiği zararlarla ilgili bilgi toplar ve sunar (BSB-19, 20, 24).

 4.2. Sigara ve alkol kullanan kişilerin çevreye verdiği zararları fark eder (BSB-1; FTTÇ-18).

 4.3. Sigara ve alkol içilen ortamlardan uzak durur.

 4.4. Sigara ve alkol gibi zararlı alışkanlıkları önlemek için çeşitli spor faaliyetlerine katılmanın önemini fark eder.

 2. CANLILAR DÜNYASINI GEZELİM, TANIYALIM

 1. Canlıların Sınıflandırılması

 1.1. Gözlemleri sonucunda yakın ve uzak çevresinde yaşayan çeşitli canlılara örnekler verir (BSB-1).

 1.2. Canlıları benzerlik ve farklılıklarına göre bitkiler, hayvanlar, mantarlar ve mikroskobik canlılar olarak sınıflandırır (BSB-4, 6).

 1.3. Canlıların incelenmesinde sınıflandırmanın kolaylık sağladığını fark eder.

 2. Bitkilerin Sınıflandırılması

 2.1. Gözlemleri sonucunda çevresindeki bitkilerin benzerlik ve farklılıklarını listeler (BSB-1, 2, 3, 4).

 2.2. Gözlemleri sonucunda bitkileri çiçekli ve çiçeksiz bitkiler olarak sınıflandırır ve örnekler verir. (BSB- 1, 5, 6).

 3. Çiçekli Bir Bitkinin Kısımları ve Görevleri

 3.1. Çiçekli bir bitki üzerinde bitkinin kısımlarını gösterir, çizer (BSB-1, 20).

 3.2. Kök, gövde ve yaprakların görevlerinden bazılarını deney yaparak test eder (BSB- 1, 10, 13, 15).

 3.3. Çiçekli bir bitkinin kısımlarının görevlerini açıklar.

 4. Hayvanların Sınıflandırılması

 4.1. Gözlemleri sonucunda çevresindeki hayvanları benzerlik ve farklılıklarına göre listeler (BSB-1, 2, 3, 4).

 4.2. Hayvanları bir omurgaya sahip olup/olmaması açısından omurgalı ve omurgasız olarak sınıflandırır (BSB-5, 6).

 4.3. Omurgalı hayvanları memeliler, kuşlar, sürüngenler, kurbağalar ve balıklar olarak sınıflandırır (BSB-6).

 4.4. Omurgalı hayvan sınıflarının genel özelliklerini açıklar.

 4.5. Görünüşleri ve hareketleri birbirine benzediği halde aynı sınıfta yer almayan omurgalı hayvanlara örnekler verir.

 4.6. Omurgasız hayvanlara örnekler verir.

 4.7. Bir omurgalı ve omurgasız hayvanı inceleyerek, gözlem sonuçlarını kaydeder (BSB-1, 2, 20).

 5. Mantarların Özellikleri ve Hayatımızdaki Rolleri

 5.1. Mantar ve çiçekli bir bitkiyi karşılaştırarak farklılıklarını belirtir (BSB-1, 2, 3, 4, 5).

 5.2. Gözlemleri sonucunda mantar çeşitlerine örnekler verir (BSB-1).

 5.3. Mantarların bazı etkilerini kontrollü deney yaparak test eder ve günlük hayatla ilişkilendirir (BSB-1, 10, 13, 15).

 5.4. Mantarların insan yaşamındaki önemini araştırır ve sunar (BSB-19, 20, 24).

 6. Mikroskobik Canlıların Özellikleri

 6.1. Mikroskobik canlıların faydalarına ve zararlarına örnekler verir.

 6.2. Mikroskobik canlıların besinler üzerine etkisini deney yaparak gözlemler (BSB-1, 15; FTTÇ-13, 31).

 6.3. Besinleri mikroskobik canlıların zararlı etkilerinden korumak amacı ile geçmişten günümüze kullanılan yöntemleri vurgular (FTTÇ-14, 29, 31, 32).

 7. Çevredeki Yaşam Alanları ve Burada Yaşayan Canlılar

 7.1. Gözlemleri sonucunda farklı yaşam alanlarında bulunan canlılara örnekler verir (BSB-1).

 7.2. Çevredeki bir yaşam alanına uyum sağlayabilecek bitki ve hayvanları tahmin eder (BSB-8).

 7.3. Canlıların içinde yaşadığı ortama uyum sağladığını fark eder.

 7.4. Gözlemlediği bir yaşam alanındaki canlıların beslenmelerindeki benzerlik ve farklılıklarını karşılaştırır (BSB-1, 4, 5, 6).

 7.5. Bir yaşam alanındaki canlılar arasındaki beslenme ilişkilerini gösteren besin zinciri modeli oluşturur (BSB-21, 22; FTTÇ-16).

 7.6. İnsan etkisi ile besin zincirindeki bir halkanın yok olması ile ortaya çıkabilecek sonuçları tartışır (BSB-22, 23; FTTÇ-18).

 8. İnsanın Çevreye Etkisi

 8.1. İnsan etkisi ile çevrenin nasıl değiştiğini araştırır (BSB-19, 20, 24; FTTÇ-18).

 8.2. İnsan etkisi ile nesli tükenen veya tükenme tehlikesinde olan bitki ve hayvanlara örnekler verir (FTTÇ-18, 20)

 8.3. Yakın çevresindeki veya ülkemizdeki çevre sorunları hakkında bilgi toplar ve sunar (BSB-19, 20, 24; FTTÇ-19,21,22).

 8.4. Yakın çevresinde, çevreyi bozabilecek davranışlarda bulunanları uyarır (FTTÇ-22, 26).

 8.5. Atatürk'ün çevre bilincinin geliştirilmesi ile ilgili sözlerine örnekler verir.

2.ÜNİTE :  2. MADDE VE DEĞİŞİM

 1. MADDENİN DEĞİŞİMİ VE TANINMASI

 1. Yağmur ve Karın Oluşumu ve Yer Yüzünde Suyun Uğradığı Değişimler

 1.1. Yağmur, kar, buz, sis ve bulutun su olduğunu fark eder (BSB-7, 8; FTTÇ-15, 16).

 1.2. Suyun ısınınca buharlaştığını, buharın da soğuyunca yoğuştuğunu gösteren deney tasarlar (BSB-14, 15, 19).

 1.3. Buharlaşma ile suyun havaya döndüğü ve yağışlarla buharlaşmanın birbirini dengelediği çıkarımında bulunur (BSB-7, 8, 22, 23; FTTÇ-15, 16).

 1.4. Su döngüsü ile yağış-buharlaşma dengesi arasında ilişki kurar (BSB-7, 8, 22, 23; FTTÇ-15, 16).

 1.5. Su döngüsünün gerçekleşmesi için enerji kaynağı gerektiği çıkarımında bulunur (BSB-7, 22, 23; FTTÇ-15, 16).

 1.6. Kökeni güneş olan enerji kaynaklarını açıklar (BSB-7, 23).

 1.7. Güneş enerjisinin yeryüzüne ışınlarla ulaştığını bilir.

 1.8. Güneş ışınlarının ulaştıkları maddeyi ısıttığını deneyle gösterir (BSB-14, 15, 19).

 1.9. Güneş enerjisinin ısı enerjisine dönüştüğü sonucunu çıkarır (BSB-7, 22, 23; FTTÇ-15).

 2. Isı ve Sıcaklık Kavramlarının Farkı

 2.1. Sıcaklığı yüksek olan maddelerin temas ettiği soğuk maddeleri ısıttığını gösteren deney tasarlar (BSB-14, 15, 19; FTTÇ-5, 31)

 2.2. Aynı maddenin, az ısı verilince az, çok ısı verilince çok ısındığını deneyle gösterir (BSB-14, 15, 19; FTTÇ-4, 5).

 2.3. Aynı miktar ısı verilince az maddenin çok, çok maddenin az ısındığını deneyle gösterir (BSB-14, 15, 19; FTTÇ-4, 5).

 2.4. Maddelerin yandığında ısı verdiğini gösteren deney tasarlar (BSB-14, 15, 19; FTTÇ-14).

 2.5. Isı ve sıcaklığın farkını gözlemlerine dayanarak açıklar (BSB-1, 5 ).

 2.6. Isınmak için kullanılan yakıtları listeler (BSB-3, 6; FTTÇ-29).

 2.7. Yakıtlardan elde edilen ısının harekete dönüşebildiğini deneyle gösterir (BSB-14, 15, 19; FTTÇ-4, 24, 29).

 2.8. Isı birimlerinin joule ve kalori olduğunu bilir (BSB-18; FTTÇ-1).

 2.9. 1 joule ve 1 kalorinin büyüklüğünü günlük hayattan örnekler vererek açıklar.

 2.10. Joule ve kalori cinsinden verilmiş enerjileri birbirine dönüştürür (BSB-18; FTTÇ-1).

 3. Isının Madde Üzerindeki Etkileri

 3.1. Isı-sıcaklık ilişkisi deneyimlerinden, ısının maddeler üzerindeki en belirgin etkisinin ısınma-soğuma olduğu çıkarımını yapar (BSB-1, 5, 7).

 3.2. Isı etkisiyle maddelerin hacimlerinin arttığını, gündelik hayattan örneklerle doğrular (BSB-1, 5, 7; FTTÇ-5).

 3.3. Isı alma-verme ile genleşme-büzülme arasında ilişki kurar (BSB-5; FTTÇ-7).

 3.4. Genleşmenin çevremizdeki olumlu ve olumsuz etkilerinin farkına varır (BSB-1, 2, 7; FTTÇ-4, 5, 6, 7).

 4. Buharlaşma-Yoğuşma ve Kaynama

 4.1. Sıvıların ısı alarak buharlaştığını ve buharın yoğuşurken ısı verdiğini deneyle gösterir (BSB-15; FTTÇ-15).

 4.2. Buharlaşmanın her sıcaklıkta olabileceğini gösteren deney tasarlar (BSB-14, 15, 19; FTTÇ-4).

 4.3. Deney sonuçlarını kullanarak sıcaklık arttıkça buharlaşmanın hızlanacağı çıkarımında bulunur (BSB-1, 7, 8, 16, 22, 23; FTTÇ-4, 5).

 4.4. Bir sıvı kaynarken gözlemlerini ifade eder (BSB-1, 19, 22, 24).

 4.5. Kaynayan sudan çıkan kabarcıkların su buharı olduğunu gösteren deney tasarlar (BSB-14, 15, 19).

 4.6. Kaynama ve buharlaşma arasındaki farkı açıklar (BSB-5, 19, 22).

 5. Saf Maddelerin Kaynama Sıcaklıkları

 5.1. Saf maddelerin kaynama sıcaklıklarının sabit olduğunu gösteren deney tasarlar (BSB-14, 15, 16, 19).

 5.2. Kaynama sıcaklıklarına bakılarak sıvıların tanınabileceğini fark eder (BSB-5; FTTÇ-5, 13).

 5.3. Bilimsel ölçme sonuçlarının yer ve zaman değişse de birbirine yakın çıkacağını doğrular (BSB-22, 23, 24; FTTÇ-2).

 5.4. Ölçmenin ve akılcılığın zan ve tahminden farkını açıklar (BSB-7, 8; FTTÇ-2).

 6. Saf Maddelerin Erime ve Donma Noktaları

 6.1. Katıların ısı alarak eridiğini, sıvıların ısı vererek donduğunu fark eder (BSB-15; FTTÇ-15).

 6.2. Saf bir maddenin erime-donma sıcaklığının sabit olduğunu deneyle gösterir (BSB-15).

 6.3. Aynı maddenin, erime sıcaklığının donma sıcaklığına çok yakın olduğunu deney sonuçlarından çıkarır.

 6.4. Erime-donma sıcaklıklarına bakarak, maddelerin tanınabileceğini bilir (FTTÇ-5).

 7. Ağır ve Yoğun Kavramları

 7.1. Deneyimlerini kullanarak, suda batan ve suda yüzen maddelere örnekler verir (BSB-1).

 7.2. Suda yüzme-batma olayının tek başına kütle veya hacim ile açıklanamayacağını deneyle gösterir (BSB-5, 7).

 7.3. Eşit hacimli, biri suda batan diğeri yüzen iki maddenin hangisinin kütlesinin daha büyük olacağını tahmin eder (BSB-8).

 7.4. Batan maddenin yüzen maddeden daha yoğun olduğunu ifade eder (BSB-5).

 7.5. Yoğunluk tanımını ve birimini bilir (BSB-18).

 7.6. Yoğunluğun ayırt edici bir özellik olduğunu bilir.

 7.7. Yoğunluklar listesine bakarak farklı maddelerden yapılmış eşit hacimli cisimlerin kütlelerini karşılaştırır (BSB-22, 23).

 7.8. Suyun katı ve sıvı hâllerinin yoğunluk farkının suda yaşayan canlılar için önemini açıklar (FTTÇ-16).

 7.9. Yoğunluklar listesine bakarak farklı gereçlerin yapımı için uygun malzemeler önerir (FTTÇ-4).

 3.ÜNİTE : FİZİKSEL OLAYLAR

 1. KUVVET VE HAREKET

 1. Temas Gerektirmeyen Kuvvetleri Anlamak

 1.1. Cisimler arasında fiziksel temas sonucu ortaya çıkan kuvvetleri temas kuvvetleri olarak belirler.

 1.2. Fiziksel temas olmadan da cisimlere bazı kuvvetlerin etki edebileceğini fark eder.

 1.3. Kuvvetleri, "temas kuvvetleri" ve "temas gerektirmeyen kuvvetler" olarak sınıflandırır (BSB- 4, 5, 6).

 1.4. Fiziksel temas olmaksızın cisimleri hareket ettirebilecek bir düzenek kurar ve çalıştırır (BSB-14).

 2. Mıknatısların Özellikleri

 2.1. Mıknatısların birbirini çektiğini veya ittiğini gözlemler (BSB-1).

 2.2. Mıknatısların farklı iki kutbu olduğunu fark eder.

 2.3. Mıknatısların farklı kutuplarından birinin N ve diğerinin S olarak isimlendirildiğini ifade eder.

 2.4. Mıknatısların aynı kutuplarının birbirini ittiği, zıt kutupların ise birbirini çektiği sonucuna ulaşır (BSB -23).

 2.5. Bazı maddelerin mıknatıslardan etkilendiğini ifade eder.

 2.6. Mıknatısların maddelere uyguladığı kuvvetin, temas gerektirmeyen bir kuvvet olduğunu açıklar.

 2.7. Günlük hayatta mıknatısların kullanım alanlarını listeler (BSB-24).

 3. Sürtünme Kuvveti ve Hayatımızdaki Önemini

 3.1. Çeşitli yüzeylerin (halı, beton, buz vb.), cisimlerin hareketlerine etkilerini karşılaştırır (BSB-5).

 3.2. Bir cismin kaygan bir yüzeyde daha kolay, pürüzlü bir yüzeyde ise daha zor hareket ettirilebileceğini gözlemler (BSB-1).

 3.3. Bir cismin kaygan bir yüzeyde daha kolay, pürüzlü bir yüzeyde ise daha zor hareket ettirilmesinin sebebini, sürtünen yüzeylerin farklılığı ile açıklar (BSB-7).

 3.4. Yüzey ile cisim arasında, cismin hareketini zorlaştıran veya engelleyen kuvveti, sürtünme kuvveti olarak tanımlar.

 3.5. Sürtünmenin bir temas kuvveti olduğunu ifade eder.

 3.6. Hava ortamında, hareket eden cismin hareketini zorlaştıran kuvveti hava direnci olarak tanımlar.

 3.7. Su içerisinde, hareket eden cismin hareketini zorlaştıran kuvveti su direnci olarak tanımlar.

 3.8. Hava ve su direncinin cisimlerin hareketlerine etkilerini karşılaştırır (BSB-4, 5, 6).

 3.9. Teknolojik tasarım aşamalarını uygulayarak havada uzun süre kalabilecek bir paraşüt geliştirir (FTTÇ-6, 14).

 3.10. Sürtünmenin günlük yaşamdaki etkilerine örnekler verir (FTTÇ-4).

 2. IŞIK VE SES

 1. Işığın Yayılması

 1.1. Bir kaynaktan çıkan ışığın, doğrular boyunca yayıldığını fark eder (BSB-1, 2).

 1.2. Bir kaynaktan çıkan ışığın, bir engelle karşılaşmadığı sürece her yönde yayılabileceğini belirtir (BSB-1, 2).

 1.3. Işığın iki nokta arasında izlediği yolu, ışınlar çizerek gösterir (BSB-21).

 2. Işığın Maddeyle Karşılaşması

 2.1. Çeşitli maddeleri ışığı geçirgenlik durumlarına göre saydam, yarısaydam ve saydam olmayan (opak) olarak sınıflandırır (BSB-5).

 2.2. Verilen bir maddenin saydam olup olmadığını deneyerek bulur (BSB-14).

 2.3. Çevresinden saydam, yarı saydam ve saydam olmayan (opak) maddelere örnekler verir (BSB-1).

 3. Gölge Oluşumu

 3.1. Gölgenin nasıl oluştuğunu keşfeder.

 3.2. Işık kaynağının, cismin veya ekranın yeri değiştirildiğinde; cismin gölgesinin büyüklüğünün, yerinin ve/veya şeklinin değişebileceğini fark eder (BSB-1, 10, 11, 12, 13).

 3.3. Gölgenin, cismin büyüklüğü ve şekline göre değişeceğini gösterir.

 3.4. Gölge oluşumunu basit ışın çizimleri ile gösterir (BSB-20).

 3.5. İki veya daha fazla ışık kaynağı olan bir ortamda, bir cismin birden fazla gölgesinin oluşabileceğini fark eder (BSB-1).

 4. Bir Güneş Saati Yaparak Zamanı Bulma

 4.1. Teknolojik tasarımın aşamalarını uygulayarak bir güneş saati modeli geliştirir (FTTÇ-4, 6).

 4.2. Güneş saati modeli tasarlarken izlediği yolun bir teknolojik tasarım süreci olduğunu fark eder (FTTÇ-6).

 4.3. Bir çubuğun gölge boyunu, günün farklı zamanlarında doğrulukla ölçer (BSB-16, 17, 18).

 4.4. Elde ettiği ölçümleri tabloya kaydeder (BSB-20).

 4.5. Gölge boyu-zaman ilişkisini gösteren bir sütun grafiği çizer (BSB-21).

 5. Güneş ve Ay Tutulması

 5.1. Güneş ve Ay tutulmasının ışıkla ilgili bir olay olduğu fark eder.

 5.2. Güneş ve Ay tutulması olaylarını hazırlayacağı modellerle gösterir ve sunar (BSB-21, 24).

 5.3. Güneş ve Ay tutulması olaylarını karşılaştırır, benzerlik ve farklılıklarını listeler (BSB-4).

 6. Sesin Yayılması

 6.1. Sesin boşlukta yayılamayacağını ifade eder.

 6.2. Sesin katı, sıvı ve gaz ortamlarda yayılabileceğini deneylerle gösterir (BSB-1, 14, 15, 23).

 6.3. Sesin hangi ortamda yayılıp yayılamayacağını tahmin eder (BSB-8).

 7. Sesin Farklı Ortamlarda Farklı Duyulması

 7.1. Farklı cisimlerle üretilen sesin farklı duyulacağını deneylerle gösterir (BSB-1, 14).

 7.2. Aynı ses kaynağından üretilen sesin, farklı maddesel ortamlarda farklı işitileceğini fark eder. (BSB-7).

 8. Ses Yalıtımı

 8.1. Hangi malzemelerin sesin yayılmasını daha iyi önleyeceğini tahmin eder (BSB-8).

 8.2. Sesin yayılmasını önlemeyle ilgili tahminlerini, teknolojik tasarımın aşamalarını uygulayarak yaptığı bir model ile test eder (BSB-14; FTTÇ-5).

 8.3. Farklı modellerin sesin yayılmasını ne derece önlediğini standart olmayan ölçütler kullanarak test eder.

 8.4. Farklı maddesel ortamların sesin kulağımıza ulaşmasını farklı engellediği sonucunu çıkarır (BSB-23).

 8.5. Farklı ortamları, sesin yayılmasını önleyebilme dereceleri bakımından karşılaştırır (BSB- 3, 4, 5).

 8.6. Ses yalıtımı için geliştirilen teknolojilere örnekler verir (BSB-1; FTTÇ-4).

 8.7. Ses yalıtımıyla ilgili teknolojik gelişmelerin, ses kirliliğinin etkilerini azalttığını fark eder (FTTÇ-7).

 9. Farklı Ses Teknolojileri

 9.1. Sesin iletişim kurmadaki rolünü ve önemini fark eder.

 9.2. Çeşitli ses teknolojilerine örnekler verir (BSB-1; FTTÇ-31).

 9.3. Yüksek ses üreten teknolojik araçların olumlu ve olumsuz etkilerini açıklar (FTTÇ- 27).

 9.4. Sesin kaydedilebildiğini ve kaydedilen sesin dinlenebildiğini fark eder.

 9.5. Geçmişten günümüze kullanılan farklı ses kayıt araçlarına örnekler verir (FTTÇ- 32).

 9.6. Geçmişte kullanılan farklı ses kayıt araçlarını, günümüzde kullanılanlar ile karşılaştırır (BSB-5).

 9.7. Ses kaydının günlük yaşamdaki önemini açıklar (FTTÇ-4, 5).

 9.8. Ses yalıtımı, ses kaydı, ses şiddetinin değiştirilmesi gibi sesin kullanımı ile ilgili çeşitli mesleklere örnekler verir (FTTÇ- 33).

 3. YAŞAMIMIZDAKİ ELEKTRİK

 1. Basit Bir Elektrik Devresinde Ampullerin Parlaklığının Değiştirilmesi

 1.1. Basit bir elektrik devresindeki ampulün parlaklığını nasıl değiştirebileceği hakkında tahminlerde bulunur (BSB 8).

 1.2. Bir ampulün parlaklığını nasıl değiştirebileceği hakkındaki tahminlerini test eder (FTTÇ-2).

 1.3. Bir ampulün parlaklığını etkileyen değişkenleri listeler (BSB 10).

 1.4. Elektrik devresinde sadece ampul sayısının değiştirilmesi olayındaki değişkenleri belirler (BSB-11, 12, 13).

 1.5. Elektrik devresinde sadece pil sayısının değiştirilmesi olayındaki değişkenleri belirler (BSB- 11, 12, 13).

 1.6. Devrede pil sayısı aynı kalırken, ampul sayısının artması veya azalması ile ampullerin parlaklığının nasıl değiştiğini ifade eder.

 1.7. Devrede ampul sayısı aynı kalırken pil sayısının artması veya azalması ile ampulün parlaklığının nasıl değiştiğini ifade eder.

 1.8. Evde ve okulda odalardaki elektrik düğmelerinin birer devre anahtarı olduğunu fark eder (FTTÇ-3).

 1.9. Elektrik düğmeleri ile lambalar arasında, duvarların içinden geçen bağlantı kabloları olduğu çıkarımını yapar (FTTÇ- 5, 31).

 2. Basit Bir Elektrik Devresindeki Elemanların Sembolik Gösterimi ve Devre Şemalarının Çizimi

 2.1. Basit bir elektrik devresindeki pil, ampul, bağlantı kablosu ve anahtarı sembolik olarak gösterir.

 2.2. Devre elemanlarının sembolik gösterimlerinin, devre şeması çizimlerinde kullanıldığını fark eder.

 2.3. Devre elemanlarının sembolik gösterimlerinin bilimsel iletişim (ortak bilimsel dil) açısından önemini kavrar.

 2.4. Çalışan bir elektrik devresi şeması çizer.

 2.5. Basit bir elektrik devre şemasından yararlanarak devreyi kurar ve çalıştırır.

 2.6. Çalışmayan elektrik devrelerine ait şemaları yorumlayarak niçin çalışmadığını ifade eder.

 2.7. Verilen hatalı bir devre şemasını, deneyerek çalışır hâle getirir.

 4. ÜNİTE : DÜNYA VE EVREN

 1. DÜNYA, GÜNEŞ VE AY

 1. Güneş, Dünya ve Ayın Şekil ve Büyüklükleri

 1.1. Güneş, Dünya ve Ay'ın şeklini karşılaştırır (BSB-1, 2, 3, 4).

 1.2. Geçmişte insanların, Dünya, Güneş ve Ay'ın şekliyle ilgili çeşitli görüşler ileri sürdüklerinin farkına varır (FTTÇ-2, 11, 12, 13, 14).

 1.3. Güneş, Dünya ve Ay'ı büyüklüklerine göre sıralar (BSB-1, 2, 3, 4, 5).

 1.4. Güneş, Dünya ve Ay'ı bir arada temsil eden kendine özgü bir model oluşturur ve sunar (BSB-21, 22, 24; FTTÇ-6).

 1.5. Cisimlerin uzaklaştıkça daha küçük görüldükleri çıkarımını yapar (BSB-1, 2, 5, 7).

 1.6. Güneş'in Dünya'ya göre, Ay'dan daha uzak olduğu sonucunu çıkarır (BSB-7).

 2. Dünyanın Hareketleri

 2.1. Dünya'nın kendi etrafında döndüğünü ifade eder.

 2.2. Dünya'nın kendi etrafında bir tam dönüşünü tamamladığı sürenin, bir gün olarak kabul edildiğini ifade eder.

 2.3. Gece-gündüz oluşumunu, Dünya'nın kendi etrafındaki dönme hareketiyle açıklar (BSB-23).

 2.4. Güneş'in gökyüzünde gün boyunca hareket ediyor gözükmesini, Dünya'nın kendi etrafındaki dönme hareketiyle açıklar (BSB-23).

 2.5. Dünya'nın kendi etrafında dönerken aynı zamanda Güneş etrafında da dolandığını ifade eder.

 2.6. Dünyanın Güneş etrafında bir tam dolanımını tamamladığı sürenin, bir yıl olarak kabul edildiğini belirtir.

 3. Ayın Hareketleri

 3.1. Ay'ın kendi etrafında dönerken aynı zamanda da Dünya etrafında dolandığını ifade eder.

 3.2. Dünya ve Ayın hareketlerini gösteren kendine özgü bir model oluşturur ve sunar (BSB-21, 22, 24; FTTÇ-6).

 3.3. Dünya'dan bakıldığında Ay'ın daima aynı yüzünün gözlendiğini açıklar (BSB-23).

 3.4. Ay'ın evrelerini belirli aralıklarla gözlemler ve gözlem sonuçlarını kaydeder (BSB-1, 2, 20).

 3.5. Gözlemlerine dayanarak Ay'ın evrelerinin düzenli olarak tekrar eden bir doğa olayı olduğu sonucunu çıkarır (BSB-1, 2, 5, 7, 23).

 3.6. Ay'ın evrelerini, Ay'ın Dünya etrafındaki dolanma hareketiyle açıklar (BSB-23).                              

 3.7. Ay'ın evrelerini temsil eden bir model oluşturur ve sunar (BSB-21, 22, 24; FTTÇ-6).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

6.SINIF HEDEF VE KAZANIMLAR

6.SINIF FEN VE TEKNOLOJİ Ünİtelerİ :

1. ÜNİTE : Canlılarda Üreme, Büyüme ve Gelişme
2. ÜNİTE : Kuvvet ve Hareket
3. ÜNİTE : Maddenin Tanecikli Yapısı
4. ÜNİTE : Yaşamımızdaki Elektrik
5. ÜNİTE : Vücudumuzda Sistemler
6. ÜNİTE : Madde ve Isı
7. ÜNİTE : Işık ve Ses
8. ÜNİTE : Yer Kabuğu Nelerden Oluşur


1.ÜNİTE : CANLILARDA ÜREME , BÜYÜME VE GELİŞME  (Toplam Kazanım:37)

1- Hücre ile ilgili olarak öğrenciler;
1.1. Bir hayvan hücresi ve bitki hücresini mikroskopta gözlemleyerek çizer (BSB-1,2,3).
1.2. Hücrenin temel kısımlarını levha, model üzerinde göstererek görevlerini açıklar.
1.3. Gözlemleri sonucunda bitki ve hayvan hücresi arasındaki benzerlik ve farklılıkları listeler (BSB-1,2,5,6).
1.4. Hücrenin bir organizmanın sahip olduğu canlılık özelliklerini gösterdiğini vurgular.
1.5. Farklı tipte hücrelere örnekler verir.
1.6. Benzer yapı ve özellikteki hücrelerin aynı görevi yapmak üzere bir araya gelmesiyle dokuların oluştuğunu belirtir.
1.7. Hücre-doku-organ-sistem-organizma ilişkisini açıklar.

2- İnsanda üreme, büyüme ve gelişme ile ilgili olarak öğrenciler;
2.1. Üremeyi sağlayan sperm ve yumurtanın görevlerine göre farklı yapılar kazanmış hücreler olduğunu fark eder.
2.2. İnsanda üremeyi sağlayan yapı ve organları model, levha, şema üzerinde gösterir.
2.3. Üreme organlarının neslin devamı için üreme hücrelerini oluşturduğunu ifade eder.
2.4. Sperm/ yumurta/ embriyo ve bebek arasındaki ilişkiyi yorumlar.
2.5. Embriyonun sağlıklı gelişebilmesi için anne adayının nelere dikkat etmesi gerektiğini araştırır ve sunar (BSB-32).
2.6. Büyümeye bağlı olarak değişen yaş-boy-kütle ilişkisini yorumlar (BSB-28,29,30).
2.7. Gözlemleri sonucunda insanın gelişim dönemlerini isimlendirerek belirgin özelliklerini listeler (BSB-1,27).

3- Ergenlik ile ilgili olarak öğrenciler;
3.1. Çocukluktan ergenliğe geçişte meydana gelen bedensel ve ruhsal değişimleri sıralar.
3.2. Ruhsal ve bedensel değişimleri katkı sağlamak ve yardım almak amacıyla ailesi/akranları/ kişisel gelişim uzmanları ile paylaşır ( TD-3).
3.3. Ergenlik döneminin insan yaşamının doğal bir dönemi olduğunun farkına varır.
3.4. Ergenliği sağlıklı geçirebilmek için yapılması gerekenleri fark eder.
3.5. Büyüme, gelişme ve ergenliğin, araştırıldığı tartışıldığı ve paylaşıldığı küçük ve büyük toplumsal organizasyonların önemini fark eder; böyle organizasyonlarda yer almaya gönüllü olur ( TD-5).

4- Hayvanlardaki üreme, büyüme ve gelişme ile ilgili olarak öğrenciler;
4.1. Hayvanların bir hayat döngüsünün olduğunu örneklerle açıklar (BSB-1,32).
4.2. Hayvanların farklı çoğalma şekillerine sahip olduğunu fark eder.
4.3. Yavru bakımı açısından hayvan gruplarındaki farklılıkların nedenlerini açıklar.
4.4. Gelişim dönemlerinde başkalaşım geçiren hayvanlara örnek verir (BSB-32).

5- Çiçekli bir bitkide üreme ile ilgili olarak öğrenciler;
5.1. Çiçeğin kısımlarını gösterir/çizer (BSB-1,2).
5.2. Çiçeğin kısımlarını model, levha, şema üzerinde göstererek görevlerini açıklar.
5.3. Çiçekli bir bitkide tozlaşmayı sağlayan etkenleri belirtir.
5.4. Çiçekli bir bitkide döllenmeyi açıklar.
5.5. Bir çiçek modeli üzerinde tohum ve meyvenin nerede oluştuğunu belirtir.
5.6. Bitkilerin çok sayıda tohum oluşturmasının sebebini tartışır.
5.7. Bitkilerin tohumlarının yayılma yollarını ve sonuçlarını araştırır (BSB-25).
5.8. Birçok meyve ve tohumun hayvanlar ve insanlar için besin kaynağı olduğunu örnekleriyle sunar (BSB-25 , 32).
5.9. Bitkilerden elde edilen ürünlerin teknolojik gelişmelere paralel olarak çeşitlendiğini fark eder (FTTÇ- 5,17, 31).

6- Bitkilerde çimlenme, büyüme ve gelişme ile ilgili olarak öğrenciler;
6.1. Bitkilerin hayat döngüsünün olduğunu örneklerle gösterir (BSB-1, 32).
6.2. Çimlenmeye etki eden faktörleri kontrollü deneylerle gözlemleyerek elde ettiği verileri kaydeder ve yorumlar (BSB-1, 11-19, 23, 25, 27, 28, 30, 31).
6.3. Büyüme için gerekli etkenlerin neler olduğunu kontrollü deney yaparak gözlemler(BSB-1,11,12 , 13, 14,17,18, 27, 28, 29, 30).
6.4. Organik tarımı açıklar.
6.5. Organik tarımın insanlık için önemini fark eder (BSB-25, 32 ; FTTÇ-5 , 37; DT-5).


2. ÜNİTE: KUVVET VE HAREKET (Toplam Kazanım:26)

1- Bir doğru boyunca sabit süratle hareket eden cisimle ilgili olarak öğrenciler;
1.1. Cismin aldığı yolu ve bu yolu ne kadar zamanda aldığını ölçer (BSB-22, 23).
1.2. Alınan yolu ve geçen zamanı kullanarak cismin süratini hesaplar.
1.3. Sürat birimlerini ifade eder ve kullanır (BSB-24).
1.4. Alınan yol, geçen zaman ve sürat arasındaki ilişkiyi açıklar ve farklı durumlar için uygular (BSB-30).
1.5. Bir cismin aldığı yol ile geçen zaman arasındaki ilişkiyi grafikle gösterir ve grafiği yorumlar.
1.6. Hareketli cisimlerin hareket enerjisine sahip olduğunu fark eder (BSB-1,3,8).

2- Kuvvetin yönü ve ölçümü ile ilgili olarak öğrenciler;
2.1. Kuvvetin birimini Newton olarak belirtir ve kullanır (BSB-24).
2.2. Kuvveti dinamometre ile ölçer (BSB-23,24).
2.3. Ölçülecek kuvvete uygun bir dinamometre seçerek dinamometre üzerindeki ölçekleri yorumlar (BSB-22).
2.4. Bir cisme etki eden kuvvetin yönünü belirtir ve çizerek gösterir (BSB-28).
2.5. Kuvvetle ilgili olarak doğrultu ve yön kavramlarını açıklar

3- Cisimlere etki eden kuvvetler ile ilgili olarak öğrenciler;
3.1. Bir cisme birden fazla kuvvetin etki edebileceğini gözlemler (BSB-1).
3.2. Bir cisme etki eden kuvvetlerin yönlerini gösteren çizimler yapar (BSB-28).
3.3. İki veya daha fazla kuvvetin bir cisme yaptığı etkiyi tek başına yapan kuvveti net kuvvet (bileşke kuvvet) olarak tanımlar.
3.4. Bir cisme etki eden net kuvvetin sıfır olması durumunda cismin dengelenmiş kuvvetler etkisinde olduğunu belirtir.
3.5. Bir cisme etki eden net kuvvetin sıfırdan farklı olması durumunda cismin dengelenmemiş kuvvetler etkisinde olduğunu belirtir.
3.6. Bir cisme etki eden dengelenmemiş kuvvetlerin, cismin süratinde ve/veya hareket yönünde değişiklik meydana getirebileceğini deneyle gösterir (BSB-16,18,28).
3.7. Bir veya daha fazla kuvvet etkisindeki bir cismin durgun kalabilmesi için uygulanması gereken kuvveti tahmin eder ve tahminlerini test eder (BSB-9,16,18,28).
3.8. Durgun bir cismin dengelenmiş kuvvetler etkisinde olduğu sonucuna varır (BSB-31).

4- Ağırlıkla ile ilgili olarak öğrenciler;
4.1. Dünyadaki kütle çekim kuvvetinin varlığını, etrafındaki olaylardan yararlanarak gözlemler (BSB-1).
4.2. Dünya ile yeryüzündeki kütleler arasındaki çekim kuvvetini yer çekimi kuvvetini, olarak isimlendirir.
4.3. Yer çekimi kuvvetinin Dünya üzerindeki her noktada kütleler üzerine Dünya’nın merkezine doğru etkilediğini fark eder.
4.4. Kütleye etki eden yer çekimi kuvvetini ağırlık olarak adlandırır.
4.5. Ağırlığı bir kuvvet olarak tanımlar ve dinamometre ile ölçer (BSB-22,23,24).
4.6. Farklı gezegenlerde aynı kütlenin ağırlığının neden farklı olacağını açıklar.
4.7. Kütle ile ağırlığı birbirinden ayırt eder (BSB-4,5).

3. ÜNİTE: MADDENİN TANECİKLİ YAPISI (Toplam Kazanım:27)

1- Maddenin yapı taşları olan atom ile ilgili olarak öğrenciler;
1.1. Katıların, sıvıların ve gazların sıkışma-genleşme özelliklerini karşılaştırır (BSB-1, 2, 4, 5, 6).
1.2. Gazların sıkışma-genleşme özelliklerinden, gazlarda boşluk olduğu çıkarımını yapar (BSB-1, 2, 8).
1.3. Maddelerin görünmez küçük parçalara bölünebildiğini deney yaparak fark eder (BSB-15, 16, 17, 18).
1.4. Maddelerin nereye kadar ardışık bölünebileceğini sorgular (BSB-30, 31).
1.5. Her türden maddenin bölünmesi zor, görülemeyecek kadar küçük yapı taşlarından oluştuğunu belirtir (TD-5).
1.6. Maddenin, küreye benzer yapı taşlarını atom şeklinde adlandırır.
1.7. Atom kavramı ile ilgili düşüncelerin zaman içinde değiştiğini fark eder (FTTÇ-1, 2, 3, 4, 14).
1.8. Atomların daha da küçük parçacıklardan oluştuğunu ifade eder (TD-3).

2- Maddelerin özellikleriyle tanecikli yapısı arasında ilişki kurmak bakımından öğrenciler;
2.1. Maddelerin farklı olmasından yola çıkarak atomların da farklı olabileceği sonucuna ulaşır (BSB-9).
2.2. Aynı cins atomlardan oluşmuş maddeleri “element” şeklinde adlandırır.
2.3. Bileşik modelleri üzerinde farklı element atomlarını ayırt eder (BSB-30).
2.4. Farklı atomlar içeren saf maddeleri “bileşik” olarak adlandırır.
2.5. Basit model veya resimler üzerinde molekülleri gösterir.
2.6. Basit molekül modelleri yapar (BSB-28).
2.7. Her molekülde belirli sayıda atom bulunduğu çıkarımını yapar.
2.8. Model üzerinde molekül içeren ve içermeyen maddeleri birbirinden ayırt eder (BSB-30

3- Fiziksel ve kimyasal değişimler ile ilgili olarak öğrenciler;
3.1. Maddenin sadece görünümünün değiştiği olaylara örnekler verir (BSB-6, 8).
3.2. Bir maddenin değişerek başka bir maddeye/maddelere dönüştüğü olaylara örnekler verir (BSB-6, 8).
3.3. Fiziksel değişimlerde değişen maddenin kimlik değiştirmediğini vurgular (BSB-6, 8, 9; TD-2).
3.4. Kimyasal değişimlerde madde kimliğinin değiştiğini fark eder (BSB-6, 9).
3.5. Atom-molekül modelleri ile temsil edilmiş değişimlerde fiziksel ve kimyasal olayları ayırt eder.
3.6. Çok sayıda atom ve molekül içeren maddelere bakarak, “ saf madde” ve “ karışım” kavramlarını atom ve molekül düzeyinde fark eder.

4- Maddenin hâlleri ile tanecikli yapı arasında ilişki kurmak bakımından öğrenciler;
4.1. Gazların genleşme-sıkışma özelliklerinden, moleküllerinin bağımsız olduğu çıkarımını yapar (BSB-6, 8).
4.2. Sıvıların çok fazla sıkıştırılamayışlarından, moleküllerinin birbiri ile temas hâlinde olduğu sonucunu çıkarır (BSB-30, 31; TD-3).
4.3. Akma özelliklerinden yararlanarak sıvı molekülleri arasında az da olsa boşluk bulunduğu çıkarımını yapar (BSB-6, 8).
4.4. Gazların ve sıvıların akma özelliklerinden, moleküllerinin öteleme hareketi yapabildiği çıkarımına ulaşır (BSB -6, 8).
4.5. Katılarda atom ve moleküllerin öteleme hareketi yapmadığını tahmin eder (BSB- 9).


4. ÜNİTE: YAŞAMIMIZDAKİ ELEKTRİK (Toplam Kazanım:19)

1-Elektrik enerjisini ileten ve iletmeyen maddelerle ilgili olarak öğrenciler;
1.1 Maddelerin elektrik enerjisini iletip iletmediklerini test etmek için basit bir elektrik devresi tasarlar ve kurar (BSB-16).
1.2 Maddeleri, elektrik enerjisini iletme bakımından iletken ve yalıtkan maddeler olarak sınıflandırır (BSB-4).
1.3 Metallerin iletken, plâstiklerin ise yalıtkan olduğunu fark eder.
1.4 Bazı sıvı maddelerin iletken, bazılarının ise yalıtkan olduğunu fark eder.
1.5 Maddelerin elektriksel iletkenlik ve yalıtkanlık özelliklerinin çeşitli amaçlar için kullanıldığını fark eder (FTTÇ-28).
1.6 Yalıtkan maddelerin, elektrik enerjisinin sebep olabileceği tehlikelere karşı korunmada nasıl kullanılabileceğini araştırır (FTTÇ-5).
1.7 Kendisi ve çevresindekilerin güvenliği açısından elektrik çarpmalarına karşı alınması gereken önlemleri listeler (TD-5).

2- İletkenlerde elektrik enerjisinin iletimi ile ilgili olarak öğrenciler;
2.1. Bir elektrik devresindeki ampulün parlaklığının nelere bağlı olduğunu tahmin eder.
2.2. Ampulün parlaklığı ile ilgili tahminlerini test edecek bir deney tasarlar ve kurar (BSB-16).
2.3. Bir elektrik devresindeki ampulün parlaklığının, devredeki iletkenin uzunluğu kesiti ve cinsinin değiştirilmesiyle değişebileceğini deneyerek fark eder (BSB-13,14,15, 31).
2.4. Maddelerin elektrik enerjisinin iletimine karşı gösterdikleri zorluğu “direnç” olarak ifade eder.
2.5. Bir iletkenin direncinin iletkenin uzunluğuna, kesitine ve cinsine bağlı olarak değiştiği sonucuna varır(BSB-31).
2.6. Yalıtkanların direncinin iletkenlere göre çok daha büyük olduğunu ifade eder.
2.7. Devre elemanlarının iki uçlu olduğunu gözlemler ve her birinin belirli bir direnci olduğunu ifade eder.
2.8. Bir iletkenin direncini ölçer ve birimini belirtir.
2.9. Ampulün de bir iletken telden oluştuğunu ve bir direncinin olduğunu fark eder
2.10. Direncin değerinin artması veya azalmasının ampulün parlaklığını nasıl değiştirdiğini deneyerek keşfeder (BSB-30, 31).
2.11. Devredeki ampulün parlaklığını değiştirebilmek için basit bir reosta modeli tasarlar ve yapar (FTTÇ-5).


5. ÜNİTE: VÜCUDUMUZDA SİSTEMLER (Toplam Kazanım:27)

1- Destek ve hareket sistemi ile ilgili olarak öğrenciler;
1.1. Kemiğin kısımlarını ve görevlerini belirtir.
1.2. İskelette kıkırdağın önemini açıklar.
1.3. Eklemleri oynar, yarı oynar, oynamaz olarak sınıflandırarak örnekler verir.
1.4. Kasları çizgili, düz ve kalp kası olarak sınıflandırarak örnekler verir.
1.5. Zıt çalışan kasların hareketteki önemini belirtir.
1.6. Destek ve hareket sistemi sağlığını etkileyecek olumlu-olumsuz davranışları sorgular.
1.7. Destek ve hareket sistemine teknolojik gelişmelerin katkısına örnekler verir (FTTÇ- 28, 30, 31, 32).

2- Dolaşım sistemi ve bağışıklıkla ilgili olarak öğrenciler;
2.1 Dolaşım sistemini oluşturan yapı ve organları; model, levha ve/veya şema üzerinde gösterir (FTTÇ-4).
2.2 Kalbin yapısı ve görevini açıklar.
2.3 Kan damarlarının çeşitlerini ve görevlerini belirtir.
2.4 Kanın yapısı ve görevlerini açıklar.
2.5 Büyük ve küçük kan dolaşımını şema üzerinde göstererek açıklar (FTTÇ-4).
2.6 Kan grupları arasındaki kan alış-veriş şemasını çizer.
2.7 Kan bağışının insan vücudu ve toplum açısından önemini fark ederek yakın çevresini kan bağışında bulunmaya yönlendirir (TD-3).
2.8 Lenfin dolaşım sisteminin öğesi olduğunu belirtir ve önemini açıklar.
2.9 Kalp ve damar sağlığını korumak amacıyla öneriler sunarak, bu konuda dikkatli davranır (TD-5).
2.10 Teknolojik gelişmelerin dolaşım sistemi ile ilgili hastalıkların tedavisinde kullanımına örnekler verir (FTTÇ-30, 31).
2.11 Vücudun zararlı mikroorganizmalara (mikrop) karşı doğal engelleri olduğunu fark eder.
2.12 Bağışıklığın vücudu zararlı mikroorganizmalara karşı koruduğunu belirtir.
2.13 Virüs ve bakteriler hakkında bilgi toplar ve sunar (BSB-25, 27, 32).
2.14 Aşı, serum ve ilâçların önemini belirterek bunları teknolojik gelişmelerle ilişkilendirir (FTTÇ- 28, 30, 32).
2.15 Bilinçsiz ilâç kullanımının etkilerinin farkına vararak doğru ilâç kullanımı konusunda olumlu tutum sergiler (TD-4, 5).


3- Solunum sistemi ile ilgili olarak öğrenciler;
3.1. Solunum sistemini oluşturan yapı ve organları; model, levha ve/veya şema üzerinde göstererek görevlerini açıklar (FTTÇ-4).
3.2. Akciğerlerin yapısını açıklayarak, alveol - kılcal damar arasındaki gaz alış-verişini şema ile gösterir.
3.3. Soluk alıp verme mekanizmasını gösteren bir model tasarlar (BSB-28).
3.4. Teknolojik gelişmelerin solunum sistemi sağlığına olumlu-olumsuz etkilerini tartışır (FTTÇ-28, 29, 30, 31, 32).
3.5. Solunum sisteminin sağlığını korumak için pratik öneriler sunar.


6. ÜNİTE: MADDE VE ISI(Toplam Kazanım:17)

1- Maddenin tanecikli yapısı ve ısı ile ilgili olarak öğrenciler;
1.1. Gözlem yaparak maddeler ısındıkça moleküllerin hızlandığı sonucuna varır (BSB-1, 11, 12, 13, 14, 30, 31; TD-3).
1.2. Maddeler arası ısı aktarımı ile atom-moleküllerin çarpışması arasında ilişki kurar (BSB-6, 8, 9; TD-1).

2- Isının yayılma yolları ile ilgili olarak öğrenciler;
2.1. Katılarda ısı iletimini deney ile gösterir (BSB-15, 16, 17, 18).
2.2. Isıyı iyi ileten katıları ısı iletkeni şeklinde adlandırır.
2.3. Isıyı iyi iletmeyen katıları ısı yalıtkanı şeklinde adlandırır.
2.4. Gündelik gözlemlerinden, doğrudan temas olmadan ısı aktarımı olabileceği çıkarımını yapar (BSB- 6, 8, 9).
2.5. Isının ışıma yoluyla (görünmez ışınlarla) yayılabileceğini belirtir.
2.6. Geceleri yeryüzünün neden soğuduğunu sorgulayıp açıklar (TD-5).
2.7. Yüzeyi koyu renkli cisimlerin, açık renklilerden daha hızlı ısınmasının sebebini açıklar (BSB-2, 6, 8, 9; TD-2).
2.8. Isı yalıtım kaplarının yüzeylerinin neden parlak kaplandığını izah eder (BSB-2, 6, 8, 9, 32; FTTÇ-9, 17).
2.9. Sıvılarda konveksiyon ile ısı yayılmasını deneyle gösterir (BSB-15, 16, 17, 18; TD-3).
2.10. Isının iletim, konveksiyon ve ışıma yolu ile yayıldığı durumları ayırt eder (BSB-6, 25, 31, 32).


3- Isı yalıtımının teknolojik önemi ile ilgili olarak öğrenciler;
3.1 Yalıtımın hangi durumlarda gerekli olabileceğini tahmin eder (BSB-8, 9).
3.2 Yalıtım yerine iletimin tercih edildiğidurumlara örnekler verir.
3.3 Yaygın ısı yalıtım malzemelerine örnek verir
3.4.Farklı amaçlar için kullanılan ısı yalıtım malzemelerinin seçiminde,yalıtkanlık özellikleri yanında başka nelerin hesaba katılması gerektiğini irdeler.
3.5 Binalarda yalıtımın enerji tüketimi ile ilişkisini açıklar (BSB-8, 9, 30, 32; TD-1).



7. ÜNİTE: IŞIK VE SES(Toplam Kazanım:25)

1- Işığın yansımasıyla ilgili olarak öğrenciler;
1.1. Işığın madde ile karşılaştığında yansıyabileceğini keşfeder (BSB-17).
1.2. Düz yüzeylerden yansıyan ışığın izleyeceği yolu tahmin eder (BSB-9).
1.3. Işık kaynağı olmayan cisimlerin görülebilme nedenini ışığın yansımasıyla açıklar.
1.4. Yansıma olayında; düzlem ayna kullanarak gelen ışın, yansıyan ışın ve yüzeyin normalinin aynı düzlemde olduklarını keşfeder (BSB-17, 22, 27, 31).
1.5. Yansıma olayında; düzlem ayna kullanarak gelme ve yansıma açılarının birbirine eşit olduğunu keşfeder (BSB-17, 22, 27, 31).
1.6. Düzgün ve dağınık yansımayı keşfeder (BSB-2, 17, 25, 31).
1.7. Cisimlerin daha parlak veya daha mat görünme sebeplerini ışığı yansıtma özellikleriyle ilişkilendirir (BSB-8).
1.8. Düzgün ve dağınık yansımayı ışınlar çizerek gösterir (BSB-28).

2- Aynalarla ilgili olarak öğrenciler;
2.1. Işığın düz, çukur ve tümsek aynalarda nasıl yansıdığını keşfeder (BSB-17).
2.2. Bir yüzeyden yansıyan ışınları gözlemleyerek ışığı yansıtan yüzey hakkında tahminlerde bulunur (BSB-9).
2.3. Net bir görüntü oluşabilmesi için ışığın pürüzsüz yüzeylerden yansıması gerektiğini fark eder (BSB-1, 2, 8).
2.4.Paralel ışık demetleri ile çukur ve tümsek aynanın odak noktalarını deneyerek keşfeder.
2.4. Düz, çukur ve tümsek aynalarda oluşan görüntüleri cisme göre büyük-küçük, ters-düz olmaları bakımından karşılaştırır (BSB-1, 17; TD-1).
2.5. Çevresinde kullanılan ayna çeşitlerini gözlemleyerek aynaların kullanım alanlarına örnekler verir (BSB-1).

3- Ses dalgalarının madde ile etkileşmesiyle ilgili olarak öğrenciler;
3.1. Sesin her yönde dalgalar hâlinde yayıldığını fark eder (BSB-1).
3.2. Sesin bir engel ile karşılaştığında yansıdığını deney ile keşfeder (BSB-1, 8, 17).
3.3. Yankı olayının sesin yansıması sonucu oluştuğunu ifade eder (BSB-8).
3.4. Bilim ve teknolojide sesin yansıması olayından nasıl yararlanıldığına örnekler verir (FTTÇ-9, 16, 17; TD-3).
3.5. Madde ile karşılaşan sesin soğurulabileceğini fark eder (BSB-1).
3.6. Ses şiddetinin soğurulma ile azaldığını keşfeder (BSB-1, 11, 17, 31).
3.7. Farklı maddelerin sesi farklı soğurduğunu fark eder (BSB-1, 6).
3.8. Ses yalıtımında ve yankı oluşumunu önlemede, kullanılan malzemelerin sesi iyi soğurduklarını fark eder (BSB-8, 30, 31; FTTÇ-32).
3.9. Sesin yayılabilmesi için neden maddesel bir ortama gerek olduğunu, ortamın tanecikli yapısıyla açıklar (BSB-25; TD-1).
3.10. Sesin; madde ile karşılaştığında geçme, soğurulma ve yansıma olaylarının maddelerin özelliklerine bağlı olarak, farklı oranlarda birlikte gerçekleşebileceğini belirtir.
3.11. Tiyatro, konser salonu gibi mekânlarda ve tarihî yapılardaki akustik uygulamalara örnekler verir (FTTÇ-7, 9, 10, 31, 32; TD-1, 3).
3.12. Kapalı mekânlarda yankı oluşumunu engelleyebilecek projeler geliştirir ve sunar (BSB-15,30,32; FTTÇ-8, 9; TD-2).


8. ÜNİTE: YER KABUĞU NELERDEN OLUŞUR? (Toplam Kazanım:21)

1- Kayaç ve madenler ile ilgili olarak öğrenciler;
1.1. Magmatik, başkalaşım ve tortul kayaçları tanır ve birbirinden ayırt eder (BSB-1-7).
1.2. Farklı kayaçların zaman içinde birbirine dönüşmesini (kayaç döngüsünü) açıklar.
1.3. Madenlerin teknolojik ham madde olarak önemini açıklar (BSB-11-13; FTTÇ-9, 31, 32, 38).

2- Fosiller hakkında öğrenciler;
2.1. Fosillerin tortul kayaçlar içerisinde uzun bir süreçte oluştuğunu açıklar.
2.2. Eski zamanlardan kalma canlı kalıntıları (kemik, iskelet, kabuk, yaprak vb.), gövde kalıpları veya izlerinin fosil olarak nitelendirildiğini belirtir.
2.3. Bazı fosillerin, içinde bulundukları kayaçların yaşlarını belirlemede kullanıldığını ifade eder (BSB-21; FTTÇ-1).
2.4. Geçmişe ilişkin bilgi edinmede fosillerden nasıl yararlanıldığını örneklerle açıklar (BSB-21; FTTÇ-1, 2, 3).
2.5. Fosillerle ilgili çalışmalar yapan bilim insanlarına “paleontolog” adı verildiğini ifade eder (FTTÇ-11, 12, 34, 35; TD-2).

3- Toprak çeşitleri ve erozyon ile ilgili olarak öğrenciler;
3.1. Toprakları bileşenlerine göre killi, kumlu, kireçli ve humuslu toprak olarak sınıflandırır (BSB-1-7).
3.2. Toprağın çeşidine göre hangi kullanım amacına uygun olabileceğini tartışır (BSB-4-7; FTTÇ-9).
3.3. Erozyona etki eden faktörleri deneyerek test eder (BSB-11-20).
3.4. Erozyonun gelecekte oluşturabileceği zararlar hakkında tahminlerde bulunur (BSB-8, 9; FTTÇ-21, 24, 25, 27).
3.5. Toprakları erozyondan korumak için bireysel ve iş birliğine dayalı çözüm önerileri sunar (BSB-25-28, 32; FTTÇ-5, 21, 22, 23, 24, 27; TD-4).

4- Yer altı ve yer üstü suları ile ilgili olarak öğrenciler;
4.1. Okyanus, deniz, göl ve akarsuların yer üstü; sıcak ve soğuk su kaynaklarının yer altı suları olduğunu belirtir.
4.2. Bir yer altı suyu çeşidi olan maden suyunun kaynak suyundan farkını belirtir (BSB-4-6).
4.3. Jeotermal kaynak, kaplıca, ılıca kavramlarını tanımlayarak yer altı sıcak su kaynaklarına ülkemizden örnekler verir.
4.4. Yer altı ve yer üstü sularının kullanım alanlarını (içecek, sulama, sağlık, elektrik enerjisi üretimi vb.) örneklerle açıklar (BSB-4-7; FTTÇ-30).

5- Doğal anıtlar ile ilgili olarak öğrenciler;
5.1. Doğal anıtların çok uzun bir süreçte oluştuğunu ifade eder.
5.2. Doğal anıtların tüm insanlığa ait değerler olduğunu fark eder.
5.3. Doğal anıtlara yakın ve uzak çevresinden örnekler verir.
5.4. Doğal anıtların korunarak gelecek nesillere aktarılmasına yönelik bireysel ve iş birliğine dayalı öneriler sunar (FTTÇ-21, 22, 23, 24, 27, 28, 29; TD-4).

Tüm Ünitelerde Toplam Kazanım : 199

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

7.SINIF HEDEF VE KAZANIMLAR

7.SINIF FEN VE TEKNOLOJİ Ünİtelerİ :

1. ÜNİTE : Vücudumuzda Sistemler
2. ÜNİTE : Kuvvet ve Hareket
3. ÜNİTE : Yaşamımızdaki Elektrik
4. ÜNİTE : Maddenin Yapısı ve Özellikleri
5. ÜNİTE : Işık
6. ÜNİTE : İnsan ve Çevre
7. ÜNİTE : Güneş Sistemi ve Ötesi: Uzay Bilmecesi


1.ünİte: Vücudumuzda Sİstemler (Toplam Kazanım
:27) Ayrılan Süre :30 ders

1. Sindirim sistemi ile ilgili olarak öğrenciler;
1.1. Sindirim sistemini oluşturan yapı ve organları; model, levha ve/ veya şema üzerinde gösterir (FTTÇ-4).
1.2. Besinlerin vücuda yararlı hâle gelmesi için değişime uğraması gerektiğini tahmin eder.
1.3. Besinlerin kana geçebilmesi için mekanik ve kimyasal sindirime uğraması gerektiğini belirtir.
1.4. Enzimin kimyasal sindirimdeki işlevini açıklar.
1.5. Karaciğer ve pankreasın sindirimdeki görevlerini ifade eder.
1.6. Sindirime uğrayan besinlerin bağırsaklardan kana geçişini açıklar.
1.7. Sindirim sistemi sağlığını olumlu-olumsuz etkileyecek etkenleri özetler ve tartışır (BSB-25, 27, 32).

2. Boşaltım sistemi ile ilgili olarak öğrenciler;
2.1. Boşaltım sistemini oluşturan yapı ve organları; model, levha ve/veya şema üzerinde gösterir (FTTÇ-4).
2.2. Boşaltım sisteminde böbreklerin görevini ve önemini açıklar.
2.3. Boşaltım sistemi sağlığının korunması için alınabilecek önlemlerin farkına varır.
2.4. Bazı böbrek rahatsızlıklarının tedavisinde kullanılan teknolojik gelişmelere örnekler verir (FTTÇ-5, 17, 29, 30, 32).

3. Denetleyici ve düzenleyici sistem ile ilgili olarak öğrenciler;

3.1. Denetleyici ve düzenleyici sistemin vücudumuzdaki sistemlerin düzenli ve birbiriyle eş güdümlü çalışmasını sağladığını belirtir.
3.2. Sinir sisteminin bölümlerini; model, levha ve/veya şema üzerinde gösterir (FTTÇ-4).
3.3. Sinir sisteminin bölümlerinin görevlerini açıklar.
3.4. Refleksi gözlemleyecek bir deney tasarlar (BSB-16).
3.5. İç salgı bezlerini; model, levha ve/veya şema üzerinde göstererek görevlerini açıklar (FTTÇ-4).

4. Duyu organları ile ilgili olarak öğrenciler;
4.1. Çevremizdeki uyarıları algılamamızda duyu organlarının rolünü fark eder.
4.2. Duyu organlarının yapılarını şekil ve/veya model üzerinde açıklar (FTTÇ-4) .
4.3. Duyu organlarının hangi tür uyarıları aldığını ve bunlara nasıl cevap verildiğini açıklar.
4.4. Koku alma ve tat alma arasındaki ilişkiyi deneyle gösterir (BSB-1).
4.5. Duyu organlarındaki aksaklıklara ve teknolojinin bu aksaklıkların giderilmesinde kullanımına örnekler verir.
4.6. Duyu organlarının sağlığını korumak amacı ile alınabilecek önlemlere günlük hayatından örnekler verir.
4.7. Kendini, görme veya işitme engelli kişilerin yerine koyarak onları anlamaya çalışır (TD-3).

5. Vücudumuzdaki sistemlerle ile ilgili olarak öğrenciler;
5.1. Vücudumuzdaki tüm sistemlerin birlikte ve eş güdümlü çalıştığına örnekler verir.
5.2. Bağımlılığa sebep olan maddelerin sistemlere etkisini araştırır ve sunar (BSB-25, 27, 32; FTTÇ-28, 29, 32).
5.3. Organ bağışının önemini vurgular.
5.4. Sağlık sorunlarıyla birlikte toplumda görevlerini devam ettiren bireyleri takdir eder ve anlayışlı olur (TD-3).

2.ünİte: Kuvvet ve Hareket (Toplam Kazanım:31) Ayrılan Süre :16 ders

1. Sarmal yayların özellikleri ile ilgili olarak öğrenciler;
1.1. Yayların esneklik özelliği gösterdiğini gözlemler (BSB-1).
1.2. Bir yayı sıkıştıran veya geren cisme, yayın eşit büyüklükte ve zıt yönde bir kuvvet uyguladığını belirtir.
1.3. Bir yayı geren veya sıkıştıran kuvvetin artması durumunda yayın uyguladığı kuvvetin de arttığını fark eder (BSB-1).
1.4. Bir yayın esneklik özelliğini kaybedebileceğini keşfeder (BSB-16,18).
1.5. Yayların özelliklerini kullanarak bir dinamometre tasarlar ve yapar (BSB-16,22,23,24,27, FTTÇ-9; TD-3).

2. Kuvvet, iş ve enerji ile ilgili olarak öğrenciler;
2.1. Kuvvet, iş ve enerji arasındaki ilişkiyi araştırır.
2.2. Fiziksel anlamda işi tanımlar ve birimini belirtir.
2.3. Bir cisme hareket doğrultusuna dik olarak etki eden kuvvetin, fiziksel anlamda iş yapmadığını ifade eder.
2.4. Enerjiyi iş yapabilme yeteneği olarak tanımlar.
2.5. Hareketli cisimlerin kinetik enerjiye sahip olduğunu fark eder (BSB-1,3,8).
2.6. Kinetik enerjinin sürat ve kütle ile olan ilişkisini keşfeder (BSB-16,19,20,27,32).
2.7. Cisimlerin konumları nedeniyle çekim potansiyel enerjisine sahip olduğunu belirtir.
2.8. Çekim potansiyel enerjisinin cismin ağırlığına ve yüksekliğine bağlı olduğunu keşfeder (BSB-16,19,20,27,32).
2.9. Bazı cisimlerin esneklik özelliği nedeni ile esneklik potansiyel enerjisine sahip olabileceğini belirtir.
2.10. Sıkıştırılmış veya gerilmiş bir yayın esneklik potansiyel enerjisine sahip olduğunu fark eder (BSB-16,19,20,27,32).
2.11. Yayın esneklik potansiyel enerjisinin yayın sıkışma (veya ,gerilme) miktarı ve yayın esneklik özelliğine bağlı olduğunu keşfeder (BSB-16,19,20,27,32).
2.12. Potansiyel ve kinetik enerjilerin birbirine dönüşebileceğini örneklerle açıklar (BSB-25).
2.13. Enerji dönüşümlerinden hareketle, enerjinin korunduğu sonucunu çıkarır.
2.14. Çeşitli enerji türlerini araştırır ve bunlar arasındaki dönüşümlere örnekler verir (FTTÇ-7,30,33,34; TD-3).

3. Basit makineler ile ilgili olarak öğrenciler;
3.1. Bir kuvvetin yönünün nasıl değiştirilebileceği hakkında tahminlerde bulunur ve tahminlerini test eder (BSB-1,9,16).
3.2. Bir kuvvetin yönünü ve/veya büyüklüğünü değiştirmek için kullanılan araçları basit makineler olarak isimlendirir.
3.3. Basit makine kullanarak uygulanan “giriş” kuvvetinden daha büyük bir “çıkış” kuvveti elde edilebileceğini fark eder (BSB-1,16,22,23,24,32).
3.4. Bir işi yaparken basit makine kullanmanın enerji tasarrufu sağlamayacağını ,sadece iş yapma kolaylığı sağlayacağını belirtir.
3.5. Belirli bir giriş kuvvetini, en az üç basit makineden oluşan bir bileşik makineye uygulayarak çıkış kuvvetinin büyüklüğünü artıracak bir tasarım yapar (BSB-16,22,23,24,27; FTTÇ-8,9).
3.6. Farklı basit makine çeşitlerini araştırarak basit makinelerin geçmişte ve günümüzde insanlığa sunduğu yararları değerlendirir (FTTÇ-7,30,33,34; TD-3).
3.7. Tasarladığı bileşik makinenin uzun süre kullanıldığında, en çok hangi kısımlarının ne şekilde aşınacağını tahmin eder (BSB-9; FTTÇ-10).

4. Sürtünme kuvvetinin enerji kaybına yol açması ile ilgili olarak öğrenciler;
4.1. Sürtünen yüzeylerin ısındığını deneylerle gösterir (BSB-16).
4.2. Sürtünme kuvvetinin, kinetik enerjide bir azalmaya sebep olacağını fark eder (BSB-15,16,17,18,19,20).
4.3. Kinetik enerjideki azalmayı enerji dönüşümüyle açıklar.
4.4. Hava ve su direncinin de kinetik enerjide bir azalmaya neden olacağı genellemesini yapar.
4.5. Sürtünme kuvvetinin az veya çok olmasının gerekli olduğu yerleri araştırır ve sunar (BSB-32).

3.ünİte: Yaşamımızdaki Elektrik (Toplam Kazanım:32) Ayrılan Süre :16 ders

1. Elektriklenme ve çeşitleri ile ilgili olarak öğrenciler;
1.1. Bazı maddelerin veya cisimlerin birbirlerine temas ettirildiğinde elektriklenebileceğini fark eder.
1.2. Aynı yolla elektriklendikten sonra aynı cins iki maddenin birbirlerini dokunmadan ittiğini, farklı cins iki maddenin ise birbirlerini dokunmadan çektiğini deneyerek keşfeder (BSB-8, 9, 30, 31).
1.3. Deneysel sonuçlara dayanarak iki cins elektrik yükü olduğu sonucuna varır (BSB-31).
1.4. Elektrik yüklerinin pozitif (+) ve negatif (-) olarak adlandırıldığını belirtir.
1.5. Aynı elektrik yüklerinin birbirini ittiğini, farklı elektrik yüklerinin ise birbirini çektiğini ifade eder.
1.6. Negatif ve pozitif yüklerin birbirine eşit olduğu cisimleri, nötr cisim olarak adlandırır.
1.7. Yüklü bir cismin başka bir cisme dokundurulunca onu aynı tür yükle yükleyebileceğini ve bu cisimlerin daha sonra birbirini itebileceğini deneyerek keşfeder (BSB-8, 9, 30, 31).
1.8. Elektriklenme olaylarında cisimlerin negatif yük alış-verişi yaptığını ve cisimler üzerinde pozitif veya negatif yük fazlalığı (yük dengesizliği) oluştuğunu ifade eder.
1.9. Elektroskopun ne işe yaradığını, tasarladığı bir araç üzerinde gösterir (BSB-18, FTTÇ-5).
1.10. Yüklü cisimlerden toprağa, topraktan yüklü cisimlere negatif yük akışını “topraklama” olarak adlandırır.
1.11. Cisimlerin birbirine dokundurulmadan etki ile elektriklenerek zıt yükle yüklenebileceğini deneyerek keşfeder (BSB-8, 9, 30, 31).
1.12. Elektriklenmenin teknolojideki ve bazı doğa olaylarındaki uygulamaları hakkında örnekler vererek tartışır (FTTÇ-5).

2.Elektrik devrelerindeki akım, gerilim ve direnç ilişkisi ile ilgili olarak öğrenciler;
2.1. Elektrik akımının bir yük (negatif yüklerin) akışı olduğunu ifade eder.
2.2. Elektrik enerjisi kaynaklarının, devreye elektrik akımı sağladığını ifade eder.
2.3. Elektrik devrelerinde akımın oluşması için kapalı bir devre olması gerektiğini fark eder.
2.4. Bir elektrik devresindeki akımın yönünün üretecin pozitif kutbundan, negatif kutbuna doğru kabul edildiğini ifade eder ve devre şeması üzerinde çizerek gösterir.
2.5. Basit elektrik devrelerindeki elektrik akımını ölçmek için ampermetre kullanır (BSB-17).
2.6. İletkenin iki ucu arasında bir akım geçmesine sebep olacak bir yük farkı varsa, bu farkı “gerilim” olarak adlandırır.
2.7. Pillerin, akülerin vb. elektrik enerjisi kaynaklarının kutupları arasındaki gerilimi, voltmetre kullanarak ölçer (BSB-17).
2.8. Akım biriminin amper, gerilim biriminin volt olarak adlandırıldığını ifade eder.
2.9. Bir devre elemanının uçları arasındaki gerilim ile üzerinden geçen akım arasındaki ilişkiyi deneyerek keşfeder (BSB-8, 9, 30, 31).
2.10. Bir devre elemanının uçları arasındaki gerilimin, üzerinden geçen akıma oranının devre elemanının direnci olarak adlandırıldığını ifade eder.
2.11. Volt/Amper değerini, direnç birimi Ohm’un eş değeri olarak ifade eder.

3. Ampullerin (dirençlerin) bağlanma şekilleri ile ilgili olarak öğrenciler;
3.1. Ampullerin seri ve paralel bağlandığı durumları devre kurarak gösterir (BSB-17).
3.2. Ampullerin seri ve paralel bağlanması durumunda devredeki farklılıkları deneyerek keşfeder (BSB-8,9,30,31).
3.3. Seri ve paralel bağlı ampullerden oluşan bir devrenin şemasını çizer.
3.4. Ampullerin paralel bağlanmasından oluşan devrelerin avantajlarını ve dezavantajlarını fark eder.
3.5. Ampermetrenin seri, voltmetrenin ise paralel bağlanacağını devreyi kurarak gösterir.
3.6. Ampermetre ve voltmetrenin bağlanış şekillerini devre şeması üzerinde çizerek gösterir.
3.7. Seri bağlı devre elemanlarının hepsinin üzerinden aynı akımın geçtiğini fark eder.
3.8. Paralel bağlı devre elemanlarının üzerinden geçen akımların toplamının, ana koldan geçen akıma eşit olduğunu fark eder.
3.9. Ampullerin seri-paralel bağlandığı durumlardaki parlaklığın farklılığının sebebini direnç ile ilişkilendirir.
3.10. Devrede direnci küçük olan koldan yüksek; direnci büyük olan koldan daha düşük akımın geçeceğinin farkına varır.

4.ünİte: Maddenin Yapısı ve Özellikleri (Toplam Kazanım:46) Ayrılan Süre :36 ders

1. Element ve elementlerin sembolleri ile ilgili olarak öğrenciler;
1.1. Model üzerinde, bir elementin bütün atomlarının aynı olduğunu fark eder (BSB- 28).
1.2. Model ve şekilleri kullanarak farklı elementlerin atomlarının farklı olduğunu sezer (BSB-5,6).
1.3. Periyodik sistemdeki ilk 20 elementi ve günlük hayatta karşılaştığı yaygın element isimlerini listeler (BSB-1,2,3,4,5,6,7; FTTÇ- 1).
1.4. Elementleri sembollerle göstermenin bilimsel iletişimi kolaylaştırdığını fark eder (FTTÇ- 4).
1.5. İlk 20 elementin ve yaygın elementlerin sembolleri verildiğinde isimlerini, isimleri verildiğinde sembollerini belirtir.

2. Atomun yapısı ile ilgili olarak öğrenciler;
2.1. Maddeyi oluşturan atomları, bağlı atomları ve molekülleri model ve temsilî resim üzerinde gösterir; bağ ile atomların veya moleküllerin uzaklığı-yakınlığı arasında ilişki kurar (BSB- 6, 8, 28, 30 ; FTTÇ- 4; TD-1).
2.2. Sürtme ile elektriklenme olayına dayanarak atomun kendinden daha basit ögelerden oluştuğu çıkarımını yapar (BSB-8).
2.3. Atomun çekirdeğini, çekirdeğin temel parçacıklarını ve elektronları temsilî resimler üzerinde gösterir.
2.4. Elektronu, protonu ve nötronu kütle ve yük açısından karşılaştırır; atomun kütlesinin, yaklaşık olarak proton ve nötron kütleleri toplamı olduğu sonucuna ulaşır.
2.5. Nötr atomlarda, proton ve elektron sayıları arasında ilişki kurar (BSB- 7; TD-1).
2.6. Aynı elementin atomlarında, proton sayısının (atom numarası) hep sabit olduğunu, nötron sayısının az da olsa değişebileceğini belirtir.
2.7. Aynı atomda, elektronların çekirdekten farklı uzaklıklarda olabileceğini belirtir.
2.8. Çizilmiş atom modelleri üzerinde elektron katmanlarını gösterir, katmanlardaki elektron sayılarını içten dışa doğru sayar.
2.9. Proton sayısı bilinen hafif atomların (Z?20) elektron dizilim modelini çizer (FTTÇ- 4).
2.10. Atom modellerinin tarihsel gelişimini kavrar; elektron bulutu modelinin en gerçekçi algılama olacağını fark eder (FTTÇ-3).
2.11. Bilimsel modellerin, gözlenen olguları açıkladığı sürece ve açıkladığı ölçekte geçerli olacağını, modellerin gerçeğe birebir uyma iddiası ve gereği olmadığını fark eder (FTTÇ- 4).

3. Elektron dizilimi ile kimyasal özellikleri ilişkilendirmek bakımından öğrenciler;
3.1. Dış katmanında 8 elektron bulunduran atomların elektron alıp-vermeye yatkın olmadığını (kararlı olduğunu) belirtir.
3.2. Elektron almaya veya vermeye yatkın atomları belirler.
3.3. Bir atomun, yörünge-elektron diziliminden çıkarak kaç elektron vereceğini veya alacağını tahmin eder (BSB- 9).
3.4. Atomların elektron verdiğinde pozitif (+), elektron aldığında ise negatif (-) yük ile yüklendiği çıkarımını yapar.
3.5. Yüklü atomları “iyon” olarak adlandırır.
3.6. Pozitif yüklü iyonları “katyon”, negatif yüklü iyonları ise “anyon” olarak adlandırır.
3.7. Çok atomlu yaygın iyonların ad ve formüllerini bilir.

4. Kimyasal bağ ile ilgili olarak öğrenciler;
4.1. Atomlar arası yakınlık ile kimyasal bağ kavramını ilişkilendirir.
4.2. İyonlar arası çekme/itme kuvvetlerini tahmin eder, çekim kuvvetlerini “iyonik bağ” olarak adlandırır.
4.3. Bazı element atomlarının, bağ yaparken, elektron alış-verişi yerine elektron ortaklaşma yolunu seçtiğini; bu da mümkün değilse bağ oluşmayacağını tahmin eder.
4.4. Elektron ortaklaşma yoluyla oluşan H2, O2, N2 moleküllerinin modelini çizer.
4.5. Molekül yapılı katı element kristal modeli veya resmi üzerinde molekülü ve atomu gösterir (BSB-28).
4.6. Kovalent bağlar ile moleküller arasında ilişki kurar (TD-1).

5. Öğrenci, bileşikler ve formülleri ile ilgili olarak;
5.1. Farklı atomların bir araya gelerek yeni maddeler oluşturabileceğini fark eder (BSB- 5).
5.2. Farklı atomların bir araya gelmesiyle oluşan maddeleri bileşik olarak adlandırır.
5.3. Her bileşikte en az iki element bulunduğunu fark eder.
5.4. Molekül yapılı maddelerin model veya resmi üzerinde atomları ve molekülleri gösterir (BSB-28).
5.5. Günlük hayatta sıkça karşılaştığı NaCl, CaO gibi basit iyonik ve H2O, CO2, SO2, NH3, C6H12O6 gibi kovalent bileşiklerin formüllerini yazar (FTTÇ- 4).
5.6. Element ve bileşiklerin hangilerinin moleküllerden oluştuğuna örnekler verir.

6. Karışımlar ile ilgili olarak öğrenciler;
6.1. Karışımlarda birden çok element veya bileşik bulunduğunu fark eder (BSB- 2, 4).
6.2. Heterojen karışım ile çözelti arasındaki farkı açıklar.
6.3. Katı, sıvı ve gaz maddelerin sıvılardaki çözeltilerine örnekler verir.
6.4. Çözeltilerde, çözücü molekülleri ile çözünen maddenin iyon veya molekülleri arasındaki etkileşimlerini açıklar.
6.5. Sıcaklık yükseldikçe çözünmenin hızlandığını fark eder.
6.6. Çözünenin tane boyutu küçüldükçe çözünme hızının artacağını keşfeder.
6.7. Çözeltileri derişik ve seyreltik şeklinde sınıflandırır (BSB-5, 7).
6.8. Çözeltilerin nasıl seyreltileceğini ve/veya deriştirileceğini deneyle gösterir (BSB-15, 16, 17, 18; TD-3).
6.9. Bazı çözeltilerin elektrik enerjisini ilettiğini deneyle gösterir; elektrolit olan ve elektrolit olmayan maddeler arasındaki farkı açıklar (BSB- 2, 5, 7).
6.10. Yağmur ve yüzey sularının kısmen iletken olmasının sebebini ve doğurabileceği tehlikeleri açıklar (FTTÇ- 26, 28, 29).

5.ünİte: Işık (Toplam Kazanım:29) Ayrılan Süre :16 ders

1. Işığın soğurulması ile ilgili olarak öğrenciler;
1.1. Işığın madde ile etkileşimi sonucunda soğurulabileceğini fark eder.
1.2. Işıkla etkileşen maddelerin ısındığını gözlemler.
1.3. Yaptığı gözlemlere dayanarak maddelerin ışığı soğurduğu çıkarımını yapar (BSB-8).
1.4. Koyu renkli cisimlerin ışığı, açık renkli cisimlere göre daha çok soğurduğunu keşfeder (BSB-2, 6).
1.5. Teknolojik tasarım döngüsünü kullanarak ışığı soğuran maddelerin ısınmasıyla ilgili projeler üretir (FTTÇ-9) .
1.6. Işığın bir enerji türü olduğunu ifade eder (TD-3).
1.7. Işık enerjisinin başka bir enerjiye dönüşebileceğini ifade eder (TD-1, 2).
1.8. Güneş enerjisinden yararlanma yollarına örnekler verir (FTTÇ- 28).

2. Cisimlerin renkli görünmesiyle ilgili olarak öğrenciler;
2.1. Beyaz ışığın tüm renkleri içerdiğini fark eder (BSB-1).
2.2. Beyaz ışığın renk filtreleriyle nasıl renklendirilebileceğini keşfeder (BSB-1, 17).
2.3. Renkli ışık demetlerinin birleşerek yeni renkler oluşturabileceğini fark eder (BSB-1, 8, 17).
2.4. İnsan gözünün fark edemeyeceği ışınların da olduğunu ifade eder.
2.5. Cisimlerin siyah, beyaz veya renkli görünmelerini, ışığın yansıması ve soğurulmasıyla açıklar (BSB-8).
2.6. Cisimlerin beyaz ışıkta ve renkli ışıklarda neden farklı renklerde göründüklerini açıklar (BSB-25).
2.7. Renk filtrelerinin kullanımına günlük hayatından örnekler verir (BSB-1; TD-1).
2.8. Gökyüzünün renkli görünmesini ışığın atmosferde soğurulması ve saçılması ile açıklar.

3. Işığın saydam bir ortamdan başka bir saydam ortama geçmesi ile ilgili olarak öğrenciler;
3.1. Işığın belirli bir yayılma hızının olduğunu ifade eder.
3.2. Işığın hızının saydam bir ortamdan başka bir saydam ortama geçerken değiştiğini ifade eder.
3.3. Işığın saydam bir ortamdan başka bir saydam ortama geçerken doğrultu değiştirdiğini keşfeder (BSB-2, 11,17, 23, 26).
3.4. Işık demetlerinin az yoğun saydam bir ortamdan çok yoğun saydam bir ortama geçerken normale yaklaştığı, çok yoğun saydam bir ortamdan az yoğun saydam bir ortama geçerken ise normalden uzaklaştığı sonucunu çıkarır (BSB-31).
3.5. Işığın hem kırıldığı hem de yansıdığı durumlara örnekler verir (BSB-2; TD-1).
3.6. Çeşitli ortamlarda kırılma olayını açıklamak için basit ışın diyagramları çizer (BSB-28).
3.7. İki ortam arasında doğrultu değiştiren ışık demetlerini gözlemleyerek ortamların yoğunluklarını karşılaştırır (BSB-6, 8).
3.8. Işığın kırılmasıyla açıklanabilecek olaylara örnekler verir (BSB-2; TD-1).
3.9. Işığın prizmada kırılarak renklere ayrılabileceğini keşfeder (BSB-2, 17, 25).

4. Merceklerle ilgili olarak öğrenciler;
4.1. Işığın ince ve kalın kenarlı merceklerde nasıl kırıldığını keşfeder (BSB-2, 11, 17).
4.2. Paralel ışık demetleri ile ince ve kalın kenarlı merceklerin odak noktalarını bulur (BSB-1).
4.3. Merceklerin kullanım alanlarına örnekler verir (BSB-1; TD-2).
4.4. Ormanlık alanlara bırakılan cam atıkların güneşli havalarda yangın riski oluşturabileceğini fark eder (FTTÇ-22, 23, 26, 27, 29, 33; TD-5).
4.5. Mercekler kullanarak gözlem araçları tasarlar (BSB-1, 3, 11, 17; FTTÇ-8, 9, 17).
4.6. Işığın yansıması ve kırılması olaylarının benzerlik ve farklılıklarını karşılaştırır (BSB-1, 5).

6.ünİte: İnsan ve Çevre (Toplam Kazanım:12) Ayrılan Süre :14 ders

1.Organizmaların yaşadıkları alanlar ve bu alanlara insan etkisi ile ilgili olarak öğrenciler;
1.1. Tür, habitat, populasyon ve ekosistem kavramlarını örneklerle açıklar.
1.2. Bir ekosistemdeki canlı organizmaların birbirleriyle ve cansız faktörlerle ilişkilerini açıklar.
1.3. Farklı ekosistemlerde bulunabilecek canlılar hakkında tahminler yapar (BSB – 9).
1.4. Ekosistemleri canlı çeşitliliği ve iklim özellikleri açısından karşılaştırır (BSB –5, 6).
1.5. Ekosistemdeki biyolojik çeşitliliği fark eder ve bunun önemini vurgular.
1.6. Ülkemizde ve dünyada nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya olan bitki ve hayvanlara örnekler verir (BSB -25; FTTÇ – 22, 23, 26).
1.7. Ülkemizde ve dünyada nesli tükenme tehlikesinde olan bitki ve hayvanların nasıl korunabileceğine ilişkin öneriler sunar (BSB-32; FTTÇ – 21, 22, 23, 24, 27).
1.8. Çevresinde bulunan bitki ve hayvanlara sevgiyle davranır (FTTÇ – 27, TD- 5).
1.9. Ülkemizdeki ve dünyadaki çevre sorunlarından bir tanesi hakkında bilgi toplar, sunar ve sonuçlarını tartışır (BSB 25, 32; FTTÇ – 18, 20, 21, 26, 27, 29).
1.10. Dünyadaki bir çevre probleminin ülkemizi nasıl etkileyebileceğine ilişkin çıkarımlarda bulunur (BSB, 8; FTTÇ – 18 ,20, 21, 28).
1.11. Ülkemizdeki ve dünyadaki çevre sorunlarına yönelik iş birliğine dayalı çözümler önerir ve faaliyetlere katılır (FTTÇ – 20, 21, 22, 23, 24, 26, 27; TD – 4).
1.12. Atatürk’ ün çevre sevgisi ile ilgili uygulamalarına örnekler verir (FTTÇ – 23, 27; TD – 4).

7.ünİte: Güneş Sistemi ve Ötesi: Uzay Bilmecesi (Toplam Kazanım:27) Ayrılan Süre :14 ders

1. Uzayda bulunan gök cisimleri ile ilgili olarak öğrenciler;
1.1. Gök cisimlerini çıplak gözle gözleyerek özelliklerini belirler (BSB-1, 2, 4, 5, 6, 7).
1.2. Uzayda, çıplak gözle gözleyebildiğimizden çok daha fazla gök cismi olduğunu fark eder (BSB-8, 25; FTTÇ-1, 3, 16).
1.3. Bilinen takım yıldızlara örnekler verir.
1.4. Kuyruklu yıldızlara örnekler verir.
1.5. Gözlem yaparken, yıldızlarla gezegenleri birbirinden ayırt eder (BSB-1, 2, 4-7).
1.6. Güneş’in de bir yıldız olduğunu ifade eder (BSB-2).
1.7. Yıldızlar arasındaki çok uzak mesafelerin “ışık yılı” adı verilen bir uzaklık ölçüsü birimiyle ifade edildiğini belirtir.
1.8. Meteor ile gök taşı arasındaki farkı açıklar.

2. Güneş sistemi ve uzayla ilgili olarak öğrenciler;
2.1. Güneş sistemindeki gezegenleri Güneş’e yakınlıklarına göre sıralar (BSB-4).
2.2. Güneş sistemindeki gezegenlerin Güneş’e olan uzaklıklarının “astronomi birimi” (AB) adı verilen bir uzaklık ölçüsü birimiyle ifade edildiğini belirtir.
2.3. Güneş sistemindeki gezegenlerin belirli yörüngelerde hareket ettiklerini kavrar.
2.4. Güneş sistemindeki gezegenleri, belirgin özelliklerine (birbirlerine göre büyüklükleri, doğal uydu sayıları, etraflarında halka olup olmaması) göre karşılaştırır (BSB-4, 5).
2.5. Güneş sistemini temsil eden bir model oluşturur ve sunar (BSB-28, 30, 32; FTTÇ-4, 8).
2.6. Ay’ın, Dünya’nın uydusu olduğunu gösteren bir model oluşturur ve sunar (BSB-28, 30, 32; FTTÇ-4, 8).
2.7. Gök adalara örnekler vererek özelliklerini kavrar (BSB-5).
2.8. Dünya dışındaki evren parçasını “uzay” olarak tanımlar ve Dünya’mızın uzaydaki yerini belirtir.

3. Uzay araştırmaları ile ilgili olarak öğrenciler;
3.1. Eski medeniyetlerin gök biliminde nasıl veri topladıkları, kaydettikleri, bunları ne amaçla ve nasıl kullandıkları hakkında bilgi toplayarak bir görüş oluşturur ve sunar (BSB-25, 32; FTTÇ-1, 2, 3, 34, 35).
3.2. Gök bilimcilerin; teleskoplar yardımıyla gök cisimlerinin hareketlerini ve yapısını inceleyen bilim insanları olduklarını belirtir (FTTÇ-11, 12, 34, 35; TD-2, 3).
3.3. Ünlü Türk gök bilimciler ve çalışmaları hakkında örnekler verir (FTTÇ-15; TD-3).
3.4. Teleskopların uzay gözlemi yapmadaki önemini fark eder (BSB-3, 17).
3.5. Basit bir teleskop yapmak için teknolojik tasarım yapar, model oluşturur ve sunar (BSB-28, 30, 32; FTTÇ-4, 8, 9).
3.6. Teknolojinin uzay araştırmalarına, uzay araştırmalarının da teknolojiye katkısını örneklerle açıklar (FTTÇ-3, 16, 17, 31, 32, 36).
3.7. Astronotların uzayda pek çok alanda (fizik, kimya, biyoloji, tarım, eczacılık, balistik vb.) incelemeler yapan bilim insanı olduklarını belirtir (FTTÇ-11, 12, 34, 35; TD-2, 3).
3.8. Ay’a atılan ilk adımın, uzak gezegenlere gidebilme ve uzay araştırmaları bakımından önemini kavrar.
3.9. Evrenin, uçsuz bucaksız olması nedeniyle uzay hakkında bilinen gerçeklerin sınırlı ve yeni araştırmalarla değişebilir olduğunu örneklerle açıklar (FTTÇ-1, 3).
3.10. Uzay çalışmalarına dayanarak ve hayal gücünü kullanarak geleceğe yönelik tahminler yürütür (BSB-8, 9; FTTÇ-1, 3, 31).
3.11. Uzay kirliliğinin sebeplerini ifade ederek bu kirliliğin yol açabileceği olası sonuçları tahmin eder (BSB-8; FTTÇ-18, 21, 26, 28, 29, 32).
 

 

Tüm Ünitelerde Toplam Kazanım : 204

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

8.SINIF HEDEF VE KAZANIMLAR

8.SINIF FEN VE TEKNOLOJİ Ünİtelerİ :

Üniteler
1. ÜNİTE : Hücre Bölünmesi ve Kalıtım
2. ÜNİTE : Kuvvet ve Hareket
3. ÜNİTE : Maddenin Yapısı ve Özellikleri
4. ÜNİTE : Ses
5. ÜNİTE : Maddenin Halleri ve Isı
6. ÜNİTE : Canlılar ve Enerji İlişkileri
7. ÜNİTE : Yaşamımızdaki Elektrik
8. ÜNİTE : Doğal Süreçler

 

1. ÜNİTE : Hücre Bölünmesi ve Kalıtım

1. Mitoz ile ilgili olarak öğrenciler;
1.1 Canlılarda büyüme ve üremenin hücre bölünmesi ile meydana geldiğini açıklar.
1.2 Mitozu, çekirdek bölünmesi ile başlayan ve birbirini takip eden evreler olarak tarif eder.
1.3Mitozda kromozomların önemini fark ederek farklı canlı türlerinde kromozom sayılarının değişebileceğini belirtir.
1.4 Mitozun canlılar için önemini belirterek büyüme ve üreme ile ilişkilendirir.
2. Kalıtım ile ilgili olarak öğrenciler;
2.1 Gözlemleri sonucunda kendisi ile anne-babası arasındaki benzerlik ve farklılıkları karşılaştırır (BSB-1, 2, 5, 6, 8).
2.2 Yavruların anne-babaya benzediği, ama aynısı olmadığı çıkarımını yapar (BSB-1, 2, 5, 6, 8).
2.3 Mendel’in çalışmalarının kalıtım açısından önemini irdeler (FTTÇ-12,16).
2.4 Gen kavramı hakkında bilgi toplayarak baskın ve çekinik genleri fark eder (BSB-2.5 Fenotip ve genotip arasındaki ilişkiyi kavrar.
2.6 Tek karakterin kalıtımı ile ilgili problemler çözer.
2.7 İnsanlarda yaygın olarak görülen bazı kalıtsal hastalıklara örnekler verir.
2.8 Akraba evliliğinin sakıncaları ile ilgili bilgi toplar ve sunar (BSB-25, 27, 32).
2.9 Akraba evliliğinin olumsuz sonuçlarını yakın çevresiyle paylaşır ve tartışır (TD-3)
2.10 Genetik hastalıkların teşhis ve tedavisinde bilimsel ve teknolojik gelişmelerin etkisini araştırır ve sunar (BSB-25, 27, 32) (FTTÇ-5, 17, 30, 32).
3. Mayoz ile ilgili olarak öğrenciler;
3.1 Üreme hücrelerinin mayoz ile oluştuğu çıkarımını yapar.
3.2 Mayozun canlılar için önemini
fark eder.
3.3 Mayozu, mitozdan ayıran özellikleri listeler.
4. DNA ve genetik bilgi ile ilgili olarak öğrenciler;
4.1 Kalıtsal bilginin genler tarafından taşındığını fark eder.
4.2 DNA’nın yapısını şema üzerinde göstererek basit bir DNA modeli yapar (BSB-28, 30, 31; FTTÇ-4).
4.3 DNA’nın kendini nasıl eşlediğini basit bir model yaparak gösterir (BSB-28, 30, 31; FTTÇ-4).
4.4 Nükleotit, gen, DNA, kromozom kavramları arasında ilişki kurar.
4.5 Mutasyon ve modifikasyonu tanımlayarak aralarındaki farkı örneklerle açıklar (BSB-5).
4.6 Genetik mühendisliğinin günümüzdeki uygulamaları ile ilgili bilgileri özetler ve tartışır (BSB-25, 27, 32; FTTÇ-16, 17, 30, 31, 32).
4.7 Genetik mühendisliğindeki gelişmelerin insanlık için doğurabileceği sonuçları tahmin eder (FTTÇ-5, 28, 29, 30, 31, 32, 36).
4.8 Genetik mühendisliğindeki gelişmelerin olumlu sonuçlarını takdir eder (TD-3).
4.9 Biyoteknolojik çalışmaların hayatımızdaki önemi ile ilgili bilgi toplayarak çalışma alanlarına örnekler verir (FTTÇ-16,17).
5. Canlıların çevreye adaptasyonu ve evrim ile ilgili olarak öğrenciler;
5.1 Canlıların yaşadıkları çevreye adaptasyonunu örneklerle açıklar.
5.2 Aynı yaşam alanında bulunan farklı organizmaların, neden benzer adaptasyonlar geliştirdiğini belirtir.
5.3 Canlıların çevresel değişimlere adaptasyonlarının biyolojik çeşitliliğe ve evrime katkıda bulunabileceğine örnekler verir.
5.4 Evrim ile ilgili farklı görüşlere örnekler verir.

2. ÜNİTE : Kuvvet ve Hareket
1. Sıvıların ve gazların kaldırma kuvveti ile ilgili olarak öğrenciler;
1.1.Bir cismin havadaki ve sıvı içindeki ağırlığını dinamometre ile ölçer ve ölçümlerini kaydeder (BSB-22,23,24, 26,27).
1.2.Cismin havadaki ve sıvı içindeki ağırlıklarını karşılaştırır (BSB-6).
1.3.Cismin sıvı içindeki ağırlığının daha az göründüğü sonucunu çıkarır (BSB-30).
1.4.Sıvı içindeki cisme, sıvı tarafından yukarı yönde bir kuvvet uygulandığını fark eder ve bu kuvveti kaldırma kuvveti olarak tanımlar (BSB-31,21).
1.5.Kaldırma kuvvetinin, cisme aşağı yönde etki eden kuvvetin etkisini azalttığı sonucuna varır (BSB-30,31).
1.6.Bir cisme etki eden kaldırma kuvvetinin büyüklüğünün, cismin batan kısmının hacmi ile ilişkisini araştırır.
1.7.Bir cisme etki eden kaldırma kuvvetinin büyüklüğünün, cismin daldırıldığı sıvının yoğunluğu ile ilişkisini araştırır.
1.8.Farklı yoğunluğa sahip sıvıların cisimlere uyguladığı kaldırma kuvvetini karşılaştırır ve sonuçları yorumlar (BSB-20).
1.9.Gazların da cisimlere bir kaldırma kuvveti uyguladığını keşfeder.
1.10.
Sıvıların ve gazların kaldırma kuvvetinin teknolojideki kullanımına örnekler verir ve bunların günlük hayattaki önemini belirtir (FTTÇ-5,6,7,9,10,17,28,29,30,31,33,34,36; TD-3).
2. Sıvı içinde yüzen ve batan cisimler ile ilgili olarak öğrenciler;
2.1.Cisimlerin kütlesini ve hacmini ölçerek yoğunluklarını hesaplar.
2.2.Bir cismin yoğunluğu ile daldırıldığı sıvının yoğunluğunu karşılaştırarak yüzme ve batma olayları için bir genelleme yapar.
2.3.Denge durumunda, yüzen bir cisme etki eden kaldırma kuvvetinin cismin ağırlığına eşit olduğunu fark eder (BSB-16).
2.4.Batan bir cisme etki eden kaldırma kuvvetinin, cismin ağırlığından daha küçük olduğunu fark eder (BSB-1).
2.5.Bir cisme etki eden kaldırma kuvvetinin, cismin yer değiştirdiği sıvının ağırlığına eşit büyüklükte ve yukarı yönde olduğunu keşfeder (BSB-1,16,22,23,24,32).
3. Basınç ile ilgili olarak öğrenciler;
3.1.Birim yüzeye etki eden dik kuvveti, basınç olarak ifade eder.
3.2.Basınç, kuvvet ve yüzey alanı arasındaki ilişkiyi örneklerle açıklar.
3.3.Basınca sebep olan kuvvetin çeşitli etkenlerden kaynaklanabileceğini fark eder.
3.4.Sıvıların ve gazların, basıncı, her yönde aynı büyüklükte ilettiğini keşfeder (BSB-1,16,22,23,24).
3.5.Sıvıların ve gazların, basıncı iletme özelliklerinin teknolojideki kullanım alanlarını araştırır.
3.6.Basıncın, günlük hayattaki önemini açıklar ve teknolojideki uygulamalarına örnekler verir (BSB-32; TD-3).
 

3. ÜNİTE : Maddenin Yapısı ve Özellikleri

1.Periyodik sistem ile ilgili olarak öğrenciler;
1.1.Elementleri benzer özelliklerine göre sınıflandırmanın önemini kavrar.
1.2.Periyodik sistemde grupları ve periyotları gösterir; aynı gruplardaki elementlerin özelliklerini karşılaştırır.
1.3.Metal, ametal ve yarı metal özelliklerini karşılaştırır (BSB-5, 6, 7).
1.4.Periyodik tablonun sol tarafında daha çok metallerin, sağ tarafında ise daha çok ametallerin bulunduğunu fark eder.
1.5.Metallerin, ametallerin ve yarı metallerin günlük yaşamdaki kullanım alanlarına örnekler verir (FTTÇ-29, 32).
2. Kimyasal bağlarla ilgili olarak öğrenciler;
2.1.Metallerin elektron vermeye, ametallerin elektron almaya yatkın olduğunu fark eder.
2.2.Anyonların ve katyonların periyodik sistemdeki grup numaraları ile yükleri arasında ilişki kurar.
2.3.Metal atomları ile ametal atomları arasında iyonik bağ oluşacağını tahmin eder.
2.4.Ametal atomları arasında kovalent bağ oluştuğunu belirtir.
2.5.Verilen basit yapılarda hangi tür bağların (iyonik bağ veya kovalent bağ) bulunduğunu tahmin eder (BSB-8, 9)
3. Kimyasal tepkimelerle ilgili olarak öğrenciler;
3.1.Yükü bilinen iyonların oluşturduğu bileşiklerin formüllerini yazar.
3.2.Çok atomlu yaygın iyonların oluşturduğu bileşiklerin (Mg(NO3)2, Na3PO4 gibi) formüllerinde element atomlarının sayısını hesaplar.
3.3.Kimyasal bir tepkimenin gerçekleştiğini gösteren deneyle gösterir (BSB-15, 16, 17, 18; TD-2, 4).
3.4.Kimyasal değişimi atomlar arası bağların kopması ve yeni bağların oluşması temelinde açıklar.
3.5.Kimyasal değişimlerde atomların yok olmadığını ve yeni atomların oluşmadığını, kütlenin korunduğunu belirtir.
3.6.Basit kimyasal tepkime denklemlerini sayma yöntemi ile denkleştirir (BSB-10).
3.7.Yanma tepkimelerini tanımlayarak basit yanma tepkimelerini formüllerle gösterir (BSB-30, 31).
4. Asit-baz tepkimeleri ile ilgili olarak öğrenciler;
4.1.Asitleri ve bazları; dokunma, tatma ve görme duyuları ile ilgili özellikleriyle tanır.
4.2.Asitler ile H+ iyonu; bazlar ile OH- iyonu arasında ilişki kurar (BSB-5).
4.3.pH’ın, bir çözeltinin ne kadar asidik veya ne kadar bazik olduğunun bir ölçüsü olduğunu anlar ve asitlik-bazlık ile pH skalası arasında ilişki kurar (BSB-28, 30,31; TD-1).
.
4.4.Sanayide kullanılan başlıca asitleri ve bazları; piyasadaki adları, sistematik adları ve formülleri ile tanır (BSB-30, 31).
4.5.Gıdalarda ve temizlik malzemelerinde yer alan en yaygın asit ve bazları isimleriyle tanır (BSB-2, 31; TD-5).
4.6. Günlük yaşamında sık karşılaştığı bazı ürünlerin pH’larını yaklaşık olarak bilir.
4.7.Asitler ile bazların etkileşimini deney ile gösterir, bu etkileşimi “nötralleşme tepkimesi” olarak adlandırır, nötralleşme sonucu neler oluştuğunu belirtir (BSB-15, 16, 17, 18).
4.8.Asit-baz çözeltilerini kullanırken neden dikkatli olması gerektiğini açıklar; kimyasal maddeler için tehlike işaretlerinin anlamlarını belirtir (FTTÇ-37).
4.9.Asitlerin ve bazların günlük kullanımdaki eşya ve malzemeler üzerine olumsuz etkisinden kaçınmak için neler yapılabileceğini açıklar (BSB-9; FTTÇ-18; TD-5).
4.10.Endüstride atık madde olarak havaya bırakılan SO2 ve NO2 gazlarının asit yağmurları oluşturduğunu ve bunların çevreye zarar verdiğini fark eder (FTTÇ-18).
4.11.Suları, havayı ve toprağı kirleten kimyasallara karşı duyarlılık edinir.
5. Su kimyası ve su arıtımı ile ilgili olarak öğrenciler;
5.1.Sert su, yumuşak su kavramlarını anlar ve sertliğin neden istenmeyen bir özellik olduğunu açıklar (BSB- 8, 9, 30, 31; FTTÇ-28, 30).
5.2.Sularda sertliğin nasıl giderileceğini araştırır.
5.3.Suların arıtımında klorun mikrop öldürücülük etkisinden yararlanıldığını araştırarak fark eder. (BSB-8, 9, 31; FTTÇ- 25; TD-1, 5).

4. ÜNİTE : Ses

1.Ses dalgaları ile ilgili olarak öğrenciler;
1.1.Titreşen bir cisim için frekans ve genliği tanımlar.
1.2.Ses dalgasının belirli bir frekansı ve genliği olduğunu ifade eder.
2.Sesin özellikleri ile ilgili olarak öğrenciler;
2.1.Çevresindeki sesleri, ince-kalın ve şiddetli-zayıf sıfatlarını kullanarak betimler ve sınıflandırır (BSB-1, 3, 4, 5, 6).
2.2.Ses şiddetini, sesleri şiddetli veya zayıf işitmemize neden olan ses özelliği olarak ifade eder.
2.3.Ses yüksekliğini, sesleri ince veya kalın işitmemize neden olan ses özelliği olarak ifade eder.
2.4.Sesin şiddeti ile genliği, sesin yüksekliği ile frekansı arasındaki ilişkiyi keşfeder (BSB-11, 12, 13 ,14, 15, 16, 19, 20, 27, 28, 31).
2.5.Çeşitli sesleri birbirinden ayırt edilebilmesini, ses dalgalarının frekans ve genliklerinin farklı olmasıyla açıklar (BSB-1, 4, 6, 8, 31).
2.6.Ses düzeyinin ses şiddetinin bir ölçüsü olduğunu fark eder (BSB-25).
2.7.Çevresindeki ses kaynaklarının ürettiği sesler ile ses düzeyleri arasında ilişki kurar (BSB-1, 4, 6, 31; TD-5).
3.Bir müzik aletinden çıkan sesin değişimi ile ilgili olarak öğrenciler;
3.1.Bir müzik aletinden çıkan seslerin yüksekliğini ve şiddetini nasıl değiştirebileceğini keşfeder (BSB-1, 11, 12, 13 ,14, 15, 16, 19, 20, 27, 31).
3.2.Farklı yükseklik ve şiddette sesler oluşturabileceği bir müzik aleti tasarlar ve yapar (BSB-18; FTTÇ-6, 8; TD-2).
4.Bir enerji türü olan ses ile ilgili olarak öğrenciler;
4.1.Sesin bir enerji türü olduğunu ifade eder.
4.2.Ses enerjisinin başka bir enerjiye dönüşebileceğini ifade eder (TD-3).
5.Sesin yayılma hızı ile ilgili olarak öğrenciler;
5.1.Ses dalgalarının belirli bir yayılma hızının olduğunu ve bu hızın, sesin yayıldığı ortamın yoğunluğuna bağlı olarak değiştiğini ifade eder (BSB-25).
5.2.Sesin farklı ortamlardaki hızlarını karşılaştırır (BSB-5, 6).
5.3.Işığın ve sesin havadaki yayılma hızlarını karşılaştırır (BSB-5, 6).

5. ÜNİTE : Maddenin Halleri ve Isı

1.Isı ve sıcaklık ile ilgili olarak öğrenciler;
Isının, sıcaklığı yüksek maddeden sıcaklığı düşük olan maddeye aktarılan enerji olduğunu belirtir.
Aynı maddenin kütlesi büyük bir örneğini belirli bir sıcaklığa kadar ısıtmak için, kütlesi daha küçük olana göre, daha çok ısı gerektiğini keşfeder.
Tek tek moleküllerin hareket enerjilerinin farklı olabileceğini ve çarpışmalarla değişeceğini fark eder.
Sıcaklığı, moleküllerin ortalama hareket enerjisinin göstergesi şeklinde yorumlar (BSB-8).
Bir kova kaynar su ve bir bardak kaynar suyun sıcaklıklarını ve kaynatmak için gerekli ısı miktarlarını tahmin ederek karşılaştırır (BSB-5, 6).
Bir kova soğuk su ve bir bardak ılık suyun sıcaklıklarını ve aldıkları ısı miktarlarını tahmin ederek karşılaştırır (BSB-5, 6).
Isı aktarım yönü ile sıcaklık arasında ilişki kurar (BSB-8, 9; TD-1).
Sıvı termometrelerin nasıl yapıldığını keşfeder (BSB-22, 24; FTTÇ-4, 16; TD-3).
2. Maddelerin aldığı/verdiği ısı ile sıcaklık değişimi arasında ilişki kurmak bakımından öğrenciler;
2.1.Mekanik ve Elektrik enerjinin ısıya dönüştüğünü gösteren deneyler tasarlar (BSB-15, 16, 17, 18; TD-2, 4).
2.2.Maddelerin ısınmasının enerji almaları anlamına geldiğini belirtir.
2.3.Suyun ve diğer maddelerin “öz ısı”larını tanımlar, sembolle gösterir.
2.4.Farklı maddelerin öz ısılarının farklı olduğunu (öz ısının ayırt edici bir özellik olduğunu) belirtir.
2.5.Suyun öz ısısını joule/goC ve kalori/goC cinsinden belirtir.
3. Maddenin ısı alış-verişi ile hâl değişimlerini ilişkilendirmek bakımından öğrenciler;
3.1.Gaz, sıvı ve katı maddelerde moleküllerin/atomların yakınlık derecesi, bağ sağlamlığı ve hareket özellikleri arasındaki ilişkiyi model veya resim üzerinde açıklar (BSB-30, 31; FTTÇ- 4).
3.2.Bağların, katılarda sıvılardakinden daha sağlam olduğu çıkarımını yapar (BSB-5).
3.3.Gazlarda moleküller arasındaki bağların yok denecek kadar zayıf olduğunu belirtir.
3.4.Erimenin ve buharlaşmanın ısı gerektirmesini, donmanın ve yoğuşmanın ısı açığa çıkarmasını bağların kopması ve oluşması temelinde açıklar (BSB-5, 6, 9, 31).
4. Erime/donma ısısı ile ilgili olarak öğrenciler;
4.1.Erimenin neden ısı gerektirdiğini açıklar; donma ısısı ile ilişkilendirir(BSB-7, 30, 31).
4.2.Farklı maddelerin erime ısılarını karşılaştırır (BSB-6).
4.3.Belli kütledeki buzun, erime sıcaklığında, tamamen suya dönüşmesi için gerekli ısı miktarını hesaplar.
4.4.Kapalı mekânların aşırı soğumasını önlemek için ortama su konulmasının yararını açıklar (BSB-31; FTTÇ-29; TD-4).
4.5.Saf olmayan suyun donma noktasının, saf sudan daha düşük olduğunu fark eder.
4.6.Buzlanmayı önlemek için başvurulan “tuzlama” işleminin hangi ilkeye dayandığını açıklar.
4.7.Atatürk’ün bilim ve teknolojiye verdiği önemi açıklar.
5. Buharlaşma ısısı ile ilgili olarak öğrenciler;
5.1.Buharlaşmanın neden ısı gerektirdiğini açıklar; buharlaşma ısısını maddenin türü ile ilişkilendirir.
5.2.Kütlesi belli suyun, kaynama sıcaklığında tamamen buhara dönüşmesi için gerekli ısı miktarını hesaplar.
5.3.Buharlaşmanın soğutma amacı ile kullanılışına günlük hayattan örnekler verir (BSB-30, 31; FTTÇ-16, 31).
6.Isınma/soğuma eğrileri ile ilgili olarak öğrenciler;
6.1.Katı, sıvı ve buhar hâlleri kolay elde edilebilir (su gibi) maddeleri ısıtıp-soğutarak, sıcaklık-zaman verilerini grafiğe geçirir (BSB-11, 12, 13, 14, 29).
6.2.Isınan-soğuyan maddelerin, sıcaklık-zaman grafiklerini yorumlar; hâl değişimleri ile ilişkilendirir (BSB-11, 12, 13, 14, 29, 31).

6. ÜNİTE : Canlılar ve Enerji İlişkileri

1.Besin zincirindeki canlılarla ilgili olarak öğrenciler;
1.1.Besin zincirlerinin başlangıcında üreticilerin bulunduğu çıkarımını yapar (BSB, 8).
1.2.Üreticilerin fotosentez yaparak basit şeker ve oksijen ürettiğini belirtir.
1.3.Fotosentez için nelerin gerekli olduğunu sıralar.
1.4.Fotosentezde ışığın gerekliliğini deney yaparak gözlemler (BSB – 1,3,17, 18, 19, 20,23,27,31).
1.5.Fotosentezi denklemle ifade eder.
1.6.Fotosentezin canlılar için önemini tartışır.
1.7.Üreticilerin fotosentez ile güneş enerjisini kullanılabilir enerjiye dönüştürdüğünü ifade eder.
1.8.Canlıların yaşamlarını sürdürebilmeleri için enerjiye ihtiyaç duyduklarını açıklar.
1.9.Besin zincirindeki tüketicilerin enerji ihtiyacını üreticilerden karşıladığını açıklar.
1.10.Solunumun canlılar için önemini tartışır.
1.11.Oksijenli solunum sonucunda oluşan ürünleri deney yaparak gösterir (BSB – 1, 3, 17, 18, 19, 20, 23, 27, 31).
1.12.Gözlemleri sonucunda oksijenli solunumun denklemini tahmin eder (BSB - 1, 9).
1.13.Bazı canlıların yaşamlarını sürdürebilmek için gerekli enerjiyi oksijen kullanmadan sağladığını açıklar.
1.14.Günlük yaşamdan oksijensiz solunum ile ilgili örnekler verir.
1.15.Oksijenli solunum denklemi ile fotosentez denklemini karşılaştırarak ilişki kurar (BSB, 6).
1.16.Beslenme ve enerji akışı açısından üreticiler ve tüketiciler arasındaki ilişkiyi açıklar.
1.17.Besin zincirindeki enerji akışına paralel olarak madde döngülerini açıklar.
2. Geri dönüşüm, yenilenebilir ve yenilenemez enerji kaynakları ile ilgili olarak öğrenciler;
2.1.Yenilenebilir ve yenilenemez enerji kaynaklarına örnekler verir.
2.2.Yenilenebilir ve yenilenemez enerji kaynaklarının kullanımına ilişkin araştırma yapar ve sunar (BSB – 1, 6, 25, 27, 32; FTTÇ – 24, 26).
2.3.Yenilenebilir ve yenilenemez enerji kaynakları kullanmanın önemini vurgular (FTTÇ – 24).
2.4.Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımına örnek olabilecek bir tasarım yapar (FTTÇ – 1, 8, 9).
2.5.Geri dönüşümün ne olduğunu ve gerekliliğini örneklerle açıklar (FTTÇ – 18, 19).
2.6.Yaşadığı çevrede geri dönüşüm uygulamalarını hayata geçirir (FTTÇ – 20 , 27,33; TD – 1).

7. ÜNİTE : Yaşamımızdaki Elektrik

 1. Elektrik akımının manyetik etkisi ve elektrik enerjisinin hareket enerjisine dönüşümü ile ilgili olarak öğrenciler;
1.1.Üzerinden akım geçen bir bobinin, bir çubuk mıknatıs gibi davrandığını fark eder.
1.2.Bir elektromıknatıs yaparak kutuplarını akımın geçiş yönünden faydalanarak bulur.
1.3.Üzerinden akım geçen bobinin merkezinde oluşan manyetik etkinin, bobinden geçen akım ve bobinin sarım sayısı ile değiştiğini deneyerek keşfeder (BSB-8,9,30,31).
1.4.Elektrik akımının manyetik etkisinin, günlük hayatta kullanıldığı yerleri araştırır ve sunar (FTTÇ-5, BSB-32).
1.5.Elektrik enerjisinin hareket enerjisine dönüştüğünü fark eder.
1.6.Bir çubuk mıknatısın hareketinin, elektrik akımı oluşturduğunu deneyerek keşfeder (BSB-30,31).
1.7.Hareket enerjisinin elektrik enerjisine dönüştüğünü fark eder.
1.8.Güç santrallerinde elektrik enerjisinin nasıl üretildiği hakkında araştırma yapar ve sunar (BSB-32).
2.Elektrik enerjisinin ısıya (ısı enerjisine) ve ışığa (ışık enerjisine) dönüşümü ile ilgili olarak öğrenciler;
2.1.Elektrik akımı geçen iletkenlerin ısındığını deneyerek fark eder (BSB-30,31).
2.2.Elektrik enerjisinin bir iletkende ısı enerjisine dönüşeceği sonucuna varır (BSB-30,31).
2.3.Üzerinden akım geçen bir iletkende açığa çıkan ısının; iletkenin direnci, üzerinden geçen akım ve akımın geçiş süresiyle ilişkili olduğunu deneyerek keşfeder (BSB-8, 9, 30, 31).
2.4.Elektrik enerjisinin ısı enerjisine dönüşümünü temel alan teknolojik uygulamaları araştırır ve sunar (BSB-32).
2.5.Güvenlik açısından sigortanın önemini ve çalışma prensibini açıklar (FTTÇ-5).
2.6.Teknolojideki sigorta modellerini araştırarak bir sigorta modeli tasarlar (FTTÇ-6).
2.7.Elektrik enerjisinin ışık enerjisine dönüştüğünü fark eder.
2.8.Üzerinden akım geçen bazı iletkenlerin görülebilir bir ışık yaydığı çıkarımını yapar.
2.9.Bir ampulün patladığında neden tekrar yanmadığını yorumlar.
3.Elektrik enerjisinin kullanımı ve elektriksel güç ile ilgili olarak;
3.1.Elektrik enerjisi ile çalışan araçların birim zamanda kullandıkları elektrik enerjisi miktarının farklı olabileceğini fark eder.
3.2.Elektrik enerjisi ile çalışan araçların birim zamanda tükettiği elektrik enerjisini, o aracın gücü olarak ifade eder.
3.3.Elektriksel güç birimlerinin watt ve kilowatt olarak adlandırıldığını ifade eder.
3.4.Elektrik enerjisi ile çalışan araçlarda kullanılan elektrik enerjisi miktarının, aracın gücüne ve çalıştırıldığı süreye göre değiştiğini fark eder.
3.5.Kullanılan elektrik enerjisi miktarının “watt x saniye ve kilowatt x saat” olarak adlandırıldığını ifade eder.
3.6.Elektrik enerjisinin bilinçli bir şekilde kullanımı için alınması gereken önlemleri ifade eder (TD-5).

8. ÜNİTE : Doğal Süreçler

1.Dünya’mızın oluşum süreci hakkında öğrenciler;
1.1.Tarih boyunca Dünya’mızın oluşumu hakkında çeşitli görüşlerin ortaya atıldığını fark eder (FTTÇ-2, 3).
1.2.Dünya’mızın oluşumuyla ilgili olarak en çok kabul gören görüşün, “Büyük Patlama” olduğunu belirtir.
2.Bir doğal süreç olan levha hareketleri ile ilgili olarak öğrenciler;
2.1.Yer kabuğunun, sıcak ve akışkan olan magma üzerinde hareket eden levhalardan oluştuğunu gösteren bir model tasarlar ve yapar (BSB-25, 27, 28, 30, 32; FTTÇ-8, 9).
2.2.Okyanusların ve dağların oluşumunu levha hareketleriyle açıklar (BSB-8, 11-15; FTTÇ-1).
2.3.Artçı deprem, öncü deprem, şiddet, büyüklük, fay kırılması, fay hattı ve deprem bölgesi kavramlarını tanımlar.
2.4.Depremle ilgili çalışmalar yapan bilim dalına “sismoloji”, bu alanda çalışan bilim insanlarına ise “sismolog” adı verildiğini belirtir (FTTÇ-11, 12, 34; TD-2, 3).
2.5.Türkiye’nin deprem bölgeleriyle fay hatları arasında ilişki kurar (BSB-11-15).
2.6.Depremlere, fayların yanında, volkanik faaliyetlerin ve arazi çöküntülerinin de sebep olabileceğini açıklar (BSB-8, 11-15).
2.7.Volkanların oluşumunu ve bunun sonucunda oluşan yeryüzü şekillerini levha hareketleriyle açıklar (BSB-8, 11-15; FTTÇ-1).
2.8.
Volkanların ve depremlerin insan hayatındaki etkileri ve sebep olabileceği olumsuz sonuçları ifade eder (BSB-8, 9; FTTÇ-25).
2.9.Deprem tehlikesine karşı alınabilecek önlemleri ve deprem anında yapılması gerekenleri açıklar (FTTÇ-25).
3.Hava olayları ile ilgili olarak öğrenciler;
3.1.Havanın dört temel bileşen yanında, su buharı da içeren bir karışım olması gerektiği çıkarımını yapar (BSB- 8).
3.2.Yakın çevresindeki hava olaylarını gözlemler, sonuçları kaydederek hava olaylarının değişkenliğini fark eder (BSB-1, 2, 22-25, 27, 28; FTTÇ-1).
3.3.Rüzgârın oluşumunu deneyle keşfeder (BSB-16-18).
3.4.Rüzgâr ile yel, tayfun, fırtına arasında ilişki kurar (BSB-5, 11-13, 15; FTTÇ-1).
3.5.Hortum ve kasırganın oluşum şartlarını ifade eder (BSB-5, 11-15).
3.6.Havanın sıcaklığı arttıkça daha fazla nem kaldırabileceğini ifade eder.
3.7.Yağmur, kar, dolu, sis, çiğ ve kırağı ile havanın sıcaklığı ve nemi arasında ilişki kurar (BSB- 8, 9; FTTÇ-2).
3.8.Hava olaylarının sebebini günlük sıcaklık farklılıkları ve oluşan alçak ve yüksek basınç alanlarıyla açıklar (BSB-11-15).
3.9.Mevsimsel sıcaklık değişimlerinin sebebini, Dünya’nın dönme ekseninin eğikliği ile açıklar (BSB-8, 11-15; FTTÇ-1).
3.10.Yeryüzü şekillerinin oluşumu ve değişiminde hava olaylarının etkisini örneklerle açıklar (BSB-1, 2; FTTÇ-25).
3.11.İklimin, yeryüzünün herhangi bir yerinde uzun yıllar boyunca gözlenen tüm hava olaylarının ortalama durumu olduğunu ifade eder ve iklimlerin zamanla değişebileceğini kavrar.
3.12.İklimin etkisini açıklamaya ve keşfetmeye çalışan bilim insanlarına “iklim bilimci” adı verildiğini belirtir (FTTÇ-11, 12, 34; TD-2, 3).
3.13.Meteorolojinin, atmosfer içinde oluşan sıcaklık değişmelerini ve buna bağlı olarak oluşan hava olaylarını inceleyerek hava tahminleri yapan bilim dalı olduğunu ifade eder (TD-2, 3).
3.14.Hava tahminlerinin günlük yaşantımızdaki yeri ve önemini fark eder (FTTÇ-7, 16, 17, 28, 31, 32).
3.15. Meteoroloji uzmanlarına “meteorolog” adı verildiğini belirtir (FTTÇ-11, 12, 34; TD-2, 3).
 

Tüm Ünitelerde Toplam Kazanım : 199

 

 



YORUMLAR